De naam van dit nieuwe Amerikaanse ras duidt op drie deugden:
- zeer goed van smaak
- zeer productief met grote vruchten
- sterke stengels en ziekte bestendig
Oh ja; en doornloos.
De vruchten rijpen snel, dus oogst regelmatig.
Deze kruising tussen braam en framboos geeft al vanaf half juni vruchten aanzienlijk vroeger dus dan bramen. Goed rijp zijn ze zeer aromatisch en geschikt om vers te eten of voor verwerking.
Ze draagt op tweejarig hout, dus je snoeit in het najaar of vroege voorjaar de oude takken tot de grond terug. Ze maakt lange takken dus je teelt haar het beste aan draad. Twee planten per strekkende meter is dan voldoende.
'Autumn First' is een Zwitserse verbetering van de klassieke 'Autumn Bliss' met betere ziekteresistentie en smaak.
Herfstframbozen worden uiterlijk maart tot de grond terug geknipt voor oogst van begin augustus tot eind september. Vanwege de late rijping hebben ze geen last van de larven van de frambooskever.
Je plant ze in rijen aan draad op 30 tot 40 cm van elkaar. Tussen de rijen houden we 120 tot 150 cm afstand.
'Autumn First' is de vroegste herfstframboos.
De gele zijn heel lekker en leuk bovendien.
Prima opbrengst ook.
Rijp vanaf augustus tot de eerste vorst
Herfstframbozen knip je in de winter of voorjaar volledig terug tot de grond.
Als je dat niet niet doet heb je de hele zomer af en toe een framboos.
Een gezond productief ras dat vanwege haar ziekteresistentie ook zeer geschikt is voor professionele biologische teelt.
Als je veel last hebt van wormtjes in de vrucht dan kun je beter herfstframbozen kiezen.
Tamelijk grote ronde, diep rode vruchten rijp in juni-juli.
Frambozen teel je het beste aan draad. Snoei steeds overjarige scheuten weg.
Dit is een sterk vertakkende dwerg herfstframboos die dus ook goed in pot kan worden gehouden of als solitair in een border.
Je mag haar in het voorjaar diep terugknippen. Dan slaagt ze er nog in om in juli de eerste vruchten te produceren. Dat gaat door tot eind september.
De gele vruchten zijn zoet en aromatisch.
Investeer in fruit.
Een remonterend ras met zeer zoete vruchten.
Rijp: juni en opnieuw in september
Als je deze in het voorjaar helemaal terug knipt gedraagt ze zich als een herfstframboos en krijg je de eerste vruchten in augustus. De totale oogst zal dan niet minder zijn.
Een vroeg ras met vrij grote donkerrode vruchten.
Zeer goed aangenaam friszuur van smaak.
Deze framboos groet als een klein struikje en kan dus ook in pot. Ze heeft geen ondersteuning nodig. Je snoeit ze niet in het voorjaar, zoals herfstframbozen die op eenjarig hout vruchten maken, maar knipt in het najaar alleen de oude takken die hebben gedragen er uit.
De vruchten zijn zoet en aromatisch.
Letterlijk laaghangend fruit.
Tuinsnoep.
Een van de beste rassen van het moment. In de professionele teelt, met name biologisch het standaardras.
Zeer productief, ziekte resistent.
Aromatische niet te zoete langwerpige vruchten. Stevig en makkelijk te plukken.
Oogst vanaf juli.
Miraculeus wat je allemaal kunt kruisen, deze ontstond in 1979 in Schotland als kruising van framboos met loganbes (R. x loganobaccus).
Ze is zoeter dan loganbes en heeft een sterke aromatisch smaak.
Groeit als een braam, met kleine pijnloze doorntjes.
Deze kruising van een wilde Amerikaanse framboos met de gewone is een spectaculaire doorbraak. Ze heeft een bijzondere, wat rokerige harsachtige sterk aromatische smaak en bevat, zoals de donkere vruchten verraden, veel anthocyaan. Zeer gezond en lekker dus. Het is een verbetering van 'Black Jewel' vanwege betere smaak, meer opbrengst en omdat ze als herfstframbozen op eenjarig hout draagt. In het voorjaar knip je haar dus tot de grond terug. Ze rijpen in augustus / september.
Daar is weer zo'n gekke ingewikkelde kruising. Helemaal duidelijk is haar genetische oorsprong niet. Dat is een vraag voor D. Jennings van het het Scottish Crop Research Institute waar ze in 1988 werd gevonden.
De paarse vruchten rijpen in de eerste helft van juni.
Qua smaak houdt ze het midden tussen braam en framboos. De vruchtjes zijn relatief klein. Ze is doornloos, maar niet bijzonder ziekteresistent, dat hoeft bij braambozen geen probleem te zijn.
Een framboos mag je dit misschien officieel niet noemen. Maar ze zijn nauw verwant, groeien hetzelfde en vragen dezelfde verzorging als zomerframbozen. Vruchten komen aan het tweejarig hout. Je snoeit dus afgedragen oude takken tot de grond weg.
'Black Jewel' is zeer ziekteresitent en geeft een grote opbrengst aromatische vruchten.
Bijna een onkruid dat zich in onze vuurborder verplaatst via doorgebogen takken die steeds weer aanwortelen.
Je kunt ze natuurlijk ook netjes aanbinden en in toom houden.
Helemaal probleemloos.
Maar vooral heerlijk en prachtig met fijne rode haartjes op de stengels en de wit viltige onderkant van het blad. De bloemen en vruchten zijn net bloemstukjes.
Heerlijke sierstruik.
Een klasse apart; de kruising van Californische braam (R. ursinus), framboos en loganbes. Rudolph Boysen maakte deze kruising in 1923.
Zachtzure bijna zwarte vruchten.
Ze groeit als een braam, maar dan doornloos en smaakt als een braamboos.
Aanbinden.
Rechter James Harvey Logan experimenteerde omstreeks 1880 in zijn tuin in Santa Cruz met het zaaien van wilde bramen (Rubus ursinus). Enkele van zijn zaailingen bleken kruisingen tussen braam en framboos te zijn.
Loganbes draagt op tweejarig hout. Je snoeit dus elk jaar afgedragen takken tot de grond. Ze heeft niet-agressieve stekeltjes.
De bessen rijpen van augustus tot september en zijn zoet-zuur, lekker fris dus.
De doornloze kruising tussen Californische berenbraam (R. ursinus) en framboos. Vruchten ongeveer 3x zo groot als frambozen.
Snoei: afgedragen takken verwijderen.
Plantafstand: 50 cm in de rij.
Pluk: juli-september
Opmerkelijk sterk van smaak.
Heerlijk, een soort wonderfruit.
Hier gaat het alleen om de bloembodem want bloemblaadjes ontbreken. De schutbladen nemen die rol over in het groen. Wat overblijft is de conische zwarte bloembodem met een groen kransje en dat wordt in onze borders meestal heel leuk gevonden.
Bloemschikkers worden hier heel hebberig van.
Subtiel, maar dus niets mis mee.
Zuring met rode aders, decoratief en uiteraard ook eetbaar.
Makkelijke vaste groente, misschien moet jet uitzaaien wat beletten.
Regelmatig tot de grond terug snijden zorgt voor mooi mals jong blad.
De bijzondere bladvorm met blauwe glans doet mij denken aan middeleeuwse kruidentuinen.
Als kruid gebruik je het maar zeer met mate, af en toe een paar bladpuntjes. Het kan abortief werken, dus liever niet van de wijnruit snoepen als je zwanger bent. De etherische olie in het blad kan in de zomer blaasjes op de huid veroorzaken.
De rups van de Koninginnen Page kan er maar niet genoeg van krijgen.
Deze fantastische recente vondst van Rolando Uria, de rood-roze variant van 'Amistat', heeft fuchsia-rode bloemen uit zwarte knoppen.
Ook deze komt uit warme streken en is het randje winterhard. De kans dat ze in de volle grond overleeft is groot.
De bloemen verkleuren onder invloed van de temperatuur en laten soms wat paars zien.
Iedereen houdt van haar, dus ze zal net als 'Amistad' wel weer snel uitverkocht raken.
Wow paars, deze kruising van Salvia guaranitica x S. gesnerifolia uit Argentinië.
Zwarte knoppen en donker paarse bloemen.
Eindeloos en rijk bloeiend.
Ze is wat op het randje, dus eventueel in een pot planten die in de koude kas of garage gemakkelijk overwintert. Waaghalzen laten ze ook wel met succes in de volle grond. Dat doen we zelf natuurlijk ook.
Een moet hebben salie.
Blauw is bij herfstsalie een wonder maar het lukt steeds beter en vooral aangenaam zachtblauwe kruisingen te selecteren zoals 'So Cool Pale Blue' en nu deze van Jan Debusschere.
Het is een sprookje. Bijna lichtgevend zo helder is deze kleur.
Nu zijn wij weer aan de beurt. Binnenkort introduceren we 'Super Pixels'.
Voorlopig genieten we nog volop van deze sprankelende splinternieuwe heerlijkheid.
Dit snoepje is ook een van die fijne introducties die ons sortiment in 2019 verrijken.
Dysons maakte een kruising van een onbekende soort met een Salvia uit de Micophylla groep en vond zo deze compacte stralende nieuwigheid.
Salvia uit de Micophylla groep zijn half winterhard maar kunnen de meeste winters op een beschutte plek in de volle grond overleven. Ze verdragen tenminste -10.
'Hercules' is net zo'n geval als 'Gea Viola': Het is niet Diederik z'n kleur maar ik ben er dol op.
We komen hier wel uit, maar mogelijk vergt dat nog jaren selecteren. Voorlopig vind ik dit een kanjer, vooral wat de bloemen betreft.
Microphylla type, dus vorstgevoelig, maar redelijk winterhard.
Iets geks, bijna een Oostenrijkse Geranium voor in pot. Zomaar gevonden in een boeketje dat Poetsvrouw Alta Gracia uit Oaxaca (Mexico) voor haar baas Richard Turner (de bekende botanicus) had meegenomen.
Zou redelijk winterhard zijn met een rode waas op het blad in de winter. Dus ook in de volle grond proberen. Flink terugknippen in het voorjaar. Lekker bossig.
De bloemen worden soms helemaal wit of helemaal rood afhankelijk van de temperatuur.
Deze in Nederland nog onbekende cultivar kreeg ik van Ulrich Cremers.
Feestelijk fel roze, maar mij misschien toch wat te fel van kleur.
Winterhard, met uitzondering van strenge winters
Guilty pleasure of pure kitsch?
Een schaamteloze nieuwe zaailing van Salvia 'Shame' met grote ronde zacht maar intens roze bloemen.
De groeiwijze is tamelijk opgaand.
Gevonden door Diederik, dus hoewel officieel half winterhard best kansrijk in de volle grond.
De grote zus van Salvia 'Waverly', beide zijn waarschijnlijk kruisingen van Salvia leucantha x Salvia chiapensis.
'Phyllis Fancy' is het meest indrukwekkend. Ze werd gevonden in het Arboretum van Santa Cruz en vernoemd naar Phyllis Norris
Heerlijke romige violet-witte bloemetjes aan lange inkt-paars behaarde stelen.
Ze heeft bij ons haar eerste winter in de volle grond prima overleefd. Je kunt er natuurlijk ook een potplant van maken die je in een koude kas of garage overwintert.
Deze kruising van Salvia guarantica x Salvia orbingnaei is geselecteerd in Argentinie door Rolando Uria en Francisco Lozano en in 2022 geïntroduceerd op de Chelsea Flowershow.
Het is een compacte vorm met het uiterlijk van Salvia guaranitica. Ze zou nog iets winterharder zijn dan de originele 'Amistad' die we hier samen met de rest van de guaranitica's succesvol in de volle grond laten overwinteren.
Weer een vriend erbij.
Er is veel beweging op het Salvia guaranitica front. De grenzen worden voortdurend verlegd. In 1996 hadden we de fantastische 'Argentine Skies', 'Blue Enigma' en 'Purple Majesty'. In 1912 legde 'Amistad' de lat nog hoger en in 2019 waren we verbluft over 'Amante'. Ze zijn zo populair dat we er nooit genoeg van hebben. 'Rockin' Deep Purple' uit 2020 is compacter en bloeit nog wat uitbundiger en langer.
Winterhard, maar in het voorjaar komen ze soms niet op vanwege slakken.
Een zaailing van Salvia 'Red Velvet' gevonden door Diederik Riethorst in 2000. Door ons geïntroduceerd in 2002.
Subliem van kleur, rijkbloeiend. De grote donkere konings-rode bloemen zijn spectaculair.
In hetzelfde jaar op twee tuinbeurzen in voor- en najaar onderscheiden als beste plant van de show.
Met algemene instemming dus; de beste rode, een non stop show.
Dit is een van onze nieuwste introducties geselecteerd door Diederik Riethorst.
De kleur is heerlijk helder fluoriserend, lichtgevend bijna.
Misschien wel net zo'n belangrijke doorbraak als 'Royal Bumble' en 'Royal Velours'.
Op een beschutte plek in de volle zon winterhard.
Ik ben fan.
De belangrijkste sierwaarde vormen de prachtige grote zwaar grijs-behaarde rozetten. Het tweede jaar wordt het blad wat minder grijs en verschijnen er stengels met grote witte bloemen. Gertrud Jekyll adviseerde de bloeistengel weg te knippen om het grijze rozet te houden. Maar dat is onzin. De bloemen zijn al even fabuleus als het blad
Ze gedraagt zich bij ons meestal als tweejarige, maar kan volgens sommigen tot 30 jaar oud worden.
Het blauw van deze late bloeier is van ongekende schoonheid. Het grijs-groene smalle blad draagt daar aan bij. Een van mijn favorieten vanwege de aangename kleurstelling. De plant heeft tegen het einde van het seizoen soms wat steun nodig en moet absoluut in de volle zon staan om rijk te kunnen bloeien. Salvia azurea lijkt een beetje op de nog hogere Salvia uliginosa. Het blad van Salvia azurea is smaller, bijna lijnvormig met een grijze waas. Winterhard, voor een droge zonnige plek.
Nu we toch in het geurende blad zitten; dit is een van de verschillende vormen van de fruitige ananassalie.
De voordelen van deze: rijk en vroeg bloeiend, sierlijk hartvormig blad en de bloemen zijn evengoed eetbaar, voortreffelijk in salade of vruchtendrank. Een minpuntje is dat de geur iets minder sterk is dan van die van kampioen ananassalie, 'Scarlet Pineapple' dit wordt door extra vroege bloei ruimschoots gecompenseerd.
De ware ananassalie. Het blad ruikt meer naar ananas dan ananas naar ananas ruikt. De bloemen hebben een zachte ananassmaak met een druppel zoete nectar onderin. Het zijn de lekkerste bloemen die ik ken. Ze bloeit laat in het jaar of heel vroeg in het voorjaar, want dit is een kortedagplant.
De wortel is winterhard tot -15oC en overleeft de meeste winters in de vollegrond.
Een heerlijk geurende kuipplant, met creatieve culinaire toepassingen.
Lijkt op 'Honey Dew Melon' maar heeft donkerder blad en een vleug mandarijn in de geur. Net als 'Honey Dew Melon', rijker en veel eerder bloeiend en maar een klein beetje minder ananas geur dan 'Scarlet Pineapple'.
Een van de beste eetbare bloemen die bestaan.
Ananas Salie voor de bloemen.
Het kleine zusje van de te reusachtige en te laat bloeiende 'Indigo Spires'. Ze heeft wat meer het uiterlijk van Salvia farinacea (meelsalie) waarvan niemand weet dat dat ook een vaste plant is. Ze overleven beide soms buiten maar zijn dus net niet winterhard en je kunt ze natuurlijk als eenjarigen beschouwen maar in een koude kas overleven ze gemakkelijk.
Indrukwekkend van kleur en zeer lang bloeiend.
De nieuwe dwergvorm van 'Mystic Spires' die al sinds 2014 deel uitmaakt van ons sortiment. In 2018 onderscheiden als beste innovatie van de vakbeurs 'IPM' en in 2019 geïntroduceerd.
Behalve het verschil in hoogte zien we verder weinig verschil tussen deze kruisingen van de ouderwetse meelsalie met de reusachtige longispicata. Beide zijn net niet winterhard. In pot mag je ze koud overwinteren ze verdragen op een beschutte plek wel tot -10 graden vorst.
Dit soort Salvia uit de Microphylla groep zijn meestal half winterhard. Dat betekent dat ze een strenge winter niet overleven in de volle grond maar makkelijk een tijdje -10 verdragen. In pot zijn ze dus makkelijk te overwinteren.
Deze heeft een heerlijke kleur en bijna zwarte stelen.
Ze lijkt op 'Nachtvlinder' maar heeft iets grotere bloemen.
Dit is de sensatie van 2019, deze uitzonderlijke nieuwe tweekleurige Salvia.
Ze is 'gevonden' door een amateur veredelaar uit Norfolk waar we nog veel meer moois van mogen verwachten.
In een flinke pot heb je er de hele zomer plezier van. Ze verdraagt tot ongeveer -12 en maakt dus ook in de volle grond een kans.
'Hot Lips' was blijkbaar zo'n succes dat ze nu allemaal zusjes blijkt te hebben in een net even iets ander kleurtje. Ze kunnen allemaal onder invloed van de temperatuur soms helemaal wit of helemaal roze-rood worden. Dat komt vanzelf weer goed. We durven ze inmiddels ook in de volle grond te planten omdat ze tenminste -11 verdragen. Ze worden dan zo geweldig dat we het risico van een strenge winter op de koop toe nemen.
Een kersenkus.
Terug van weggeweest; deze heerlijk zachte hoge hemelsblauwe.
De bloemen zijn 2-3 cm lang aan lange aren.
Ze bloeit vanaf juni door tot de eerste vorst.
De soort komt wild voor in Brazilië, Paraguay, Uruguay en Argentinië, aan beken en in bos. Ze is vernoemd naar de Guarani indianen uit Rio de la Plata. Maar we durven haar na jarenlange ervaring gewoon winterhard te noemen. Ze sterft in de winter tot de grond af. In het vroege voorjaar kan ze las hebben van slakken die de jonge scheuten afknabbelen.
De verbeterde 'Black & Blue' van Blooms is compacter, iets minder hoog en bloeit iets eerder.
De stelen zijn net zo zwart.
Een half winterharde plant die zeker tot -10 verdraagt. In pot overwinter je ze dus gemakkelijk in een koele donkere ruimte.
Met iets meer moed overwinter je ze ook in de volle grond misschien wel met succes.
Noord Amerika heeft 5 Blueberry Lakes. De beste stek voor de bessen is het meer in Ontario.
Een zeer recente introductie (2025) waar we nu al een kleine lichting van kunnen aanbieden.
Vroeg bloeiend, compact en vermoedelijk winterhard.
Deze reus werd als zaailing gevonden in een Belgische tuin en in 2019 geïntroduceerd. Ze lijkt erg op 'Black & Blue' maar is nog groter en heeft nog iets zwartere knoppen en stelen.
Er zijn veel Salvia die uitstekend winterhard zijn maar de meest spectaculaire zijn soms op het randje. De kans op succes is voor deze redelijk groot, net als de plant. Ze sterft in de winter tot de grond af en kan dus worden afgedekt. Maar ze mag ook in pot.
Nieuwe generatie (2025), super laag voor de soort en nieuwe kleurtjes.
Dit is afgaande op de kleur en de compacte groeimogelijk een kruising van Salvia guaranitica met Salvia splendens. Dat zou de winterhardheid niet ten goede komen.
Ik veracht dat ze even winterhard zijn als Salvia guaranitica maar heb dat nog niet voldoende kunnen testen.
Vanwege de lange bloei ook geschikt voor potten.
Deze zeer compacte, lage en vroeg bloeiende cultivar werd in 2025 geïntroduceerd en is dus voorlopig nog schaars.
Ik vind ze geweldig die 'Lake Salvia'.
Voor de volle grond of in pot.
Vermijd het prachtige meer wegens te druk, zet liever deze schoonheid in je tuin.