We hebben hier lang over getwijfeld.
Want koniginnekruid hoort gewoon groots te zijn, de bloemschermen net zo.
Maar deze belooft dat waar te maken in de kleinere tuin.
De bijen en vlinders zijn bijzonder blij met deze late dracht.
Een reusachtige landschapsplant voor de grotere tuin. Grote witte wolken in de nazomer. Subtiel, groots en heerlijk makkelijk en onderhoudsarm, precies wat je nodig hebt in een grote tuin.
Bijen hebben hier een bijzonder late dracht aan.
Geweldig materiaal voor grootse composities.
Een zeer makkelijke plant met veel impact. Fors, sfeerbepalend en standvastig maar ook compact en bloeirijk. Met dank aan Piet Oudolf voor de introductie in 2013.
Als in het najaar deze wolken op kleur komen brengt dat de tuin in een heel andere fase en sfeer. Het verrast me elk jaar weer aangenaam hoe alles ongemerkt ingrijpend veranderd.
Als je er plaats voor hebt; planten.
Een mooie Amerikaanse vondst die nu bijna 25 jaar geleden in een enorm tempo terrein heeft veroverd en in 2003 vaste plant van het jaar werd. De stengels en het blad zijn diep chocolade bruin. Met name in de zon is de bladkleur heel uitgesproken. Maar zelfs in de diepe schaduw is ze nog indrukwekkend.
De bloemen zijn tamelijk onbeduidende witte knopjes maar ze zorgen wel voor contrast. Knip ze gerust een keer half terug in de zomer het gaat vooral om het blad van pure chocolade.
Zeer donkerbladige vorm gevonden door medewerkers van Nottcut's Nursery, als sport van Euphorbia 'Redwing'.
Ook heel mooi in de winter als de kleurkracht zich samenbalt.
In het vroege voorjaar verschijnen de abrikoos oranje groene bloemen die gedurende de zomer, dus ook na de bloei aantrekkelijk blijven.
Echt wel de aller donkerste.
Een van de sterkste selecties van Euphorbia characias die ik ken. Ze stond jarenlang ook bij -22oC probleemloos in onze vorige tuin.
Ze heeft een compacte habitus, rode stengels en vooral in de winter ook een rode zweem over het blad waar de vroege groene bloemen prettig tegen afsteken.
Deze selectie van Jan van Alphen komt uit Voorschoten, hence the name.
Een spannende donkerbladige selectie met blad dat vooral in herfst en winter een antraciet grijs met een diep rode waas heeft. Hoe kouder het wordt hoe strakker en intensiever de kleurdiepte.
De bloemschermen zijn groot en contrasteren met het donkere blad. De uiteindelijke hoogte is ongeveer 70 centimeter.
Een winter wonder.
Een mediterrane tuinplant voor goed doorlatende grond op een zonnige plaats. Bij gunstig weer ontwikkelen de lange bloeistengels zich vanaf januari snel. De dikke bolle schermen kunnen in februari al zichtbaar worden.
Een grote groep van drie planten en gunstig weer vormen de grootst denkbare rijkdom.
Liggende stengels met sierlijk stevig blauw-grijs blad in kransen rondom de stengel.
De bloei is overbodig, dit is een superieure bladplant voor droge zonnige plekjes.
Ze is sterk en makkelijk. Je mag haar elk moment diep terugsnoeien.
Een van onze Corsica trofeeën. Er volgen meer.
Deze lage kruipende soort heeft fijn en donker naaldvormig blad. De geurende bloemen beginnen geelgroen en verkleuren naar rood, de schutbladeren zijn geelgroen. Een van de kleinste in het geslacht die van zich afbijt door goedaardig te woekeren. Er vormt zich snel een vrij dichte zode die echter buurplanten niet hindert. Ze groeit op de armste en moeilijkste plaatsen waaronder droge schaduw nog gemakkelijk weg.
Deze bevelen wij aan voor droge moeilijke plekken waar anders niets meer wil groeien. De stolonen kruipen zelfs op de ongunstigste plekjes nog gestaag maar niet problematiisch verder.
Het blad ontwikkelt zich na de geurige bloei eind april en wordt in het najaar intensiever rood.
De bloemen hebben een sterke, heerlijk zoete geur.
Deze is opmerkelijk, de 'reuzenvorm' van die lage kruiper die gaat waar geen enkele andere plant gaan kan: de droge schaduw. Vorst deert ze niet.
Zo hoog opgaand worden het van die lekkere geurende bollen.
De foto is gemaakt in maart in 'Jardin D'Enteoulet'.
Uit het wild in de buurt van Nice, natuurlijk.
Maar evengoed bijzonder sterk en winterhard. Bloei van begin zomer tot herfst.
Misschien wel de allersterkste en beste wolfsmelk van allemaal maar wel soms kortlevend.
Geef ze de ruimte, ze groeit breed uit. Het fijne naaldvormige blad knip je in het voorjaar diep terug.
Iedereen moet deze geweldige gele wolkjes planten.
Een kruising van twee door bijna heel Europa voorkomende soorten (Euphorbia waldsteinii x E. cyparissias). Beide sterk, makkelijk en geschikt voor elke standplaats inclusief droge schaduw. Goed vast, winterhard en gezond.
Ze mag na de bloei of in de herfst teruggeknipt.
Vormt bij ons een contrasterend duo met zwarte Helleborus. Heerlijk.
Een van mijn absolute favorieten wellicht vanwege intensieve kleur, dat fantastische blad en haar imposante verschijning.
De koninginnepage is er net zo dol op.
Met de traag brandende stengel bracht Prometheus het vuur dat hij van de goden gepikt had onder de mensen.
Het blad sterft soms in de zomer af om in de herfst weer op te komen.
Uitstekend winterhard op Corsica, Kreta, Menorca en bij ons.
Ferula gek als ik ben plan ik mijn vakanties rondom hun mogelijke groeiplaatsen. Als ik ze dan ontdek raak ik buiten zinnen. Tussen Barjac en Alès vond ik een paar prachtige populaties van deze superplant.
Het is een van de makkelijkste, heel spectaculair met haar purperen stelen en knoppen die zich spannend en traag afrollen. Dat donkergroene loof en dat bijzondere geel, beter kan ik mijn passie helaas niet uitleggen. Ze is bovendien goed vast.
Een uitstekend winterhard mediterraan grasje. De bloei is onbeduidend maar met die heerlijke bolletjes bedekken de bodem zo lekker. Bijvoorbeeld tussen een paar heel speciale lavendels of andere aandachttrekkers. Wild te vinden in Zuid Frankrijk en Noord Spanje, rondom de Pyreneeën.
We gaan hier heel fijne borders mee maken.
Plasnt ze 30 cm van elkaar.
Een rustpunt puur voor de vorm.
Deze Deense cultivar afkomstig van het gelijknamige eiland is een van de best rijpende en lekkerste vijgen voor ons klimaat.
De tot 6 cm lange geel - bruine vruchten hebben heerlijk sappig rozerood vruchtvlees.
Prima winterhard bij ons. In strenge winters vriezen de puntjes mogelijk wat in maar ze komt altijd sterk terug.
Prachtig diep gesneden klassiek vijgenblad.
Bijzonder vroeg afrijpende bruinrode vijg, zeer geschikt voor ons klimaat.
Het vruchtvlees is zoet en rood.
Snoei zo veel of zo weinig als je wil, maak je nergens zorgen over; deze vijg krijg je niet kapot.
Zet ze wel in de vollegrond en liefst op een arme, warme, stenige plek.
Met een takje rozemarijn er in geprikt en olijfolie besprenkeld in de oven heb je al een heerlijk dessert.
'Desert King' is in 1930 gevonden in Californie. De originele herkomst is onbekend.
Ze is zeer goed van smaak, barst niet en geeft betrouwbaar zeer zoete 'Breba' vruchten. 'Breba' is oogst in de vroege zomer van klein overwinterde vruchtjes. Daardoor lijkt het alsof ze tweemaal draagt
Het is een zeer winterhard, goed groeiend, productief ras met uitstekende vruchtkwaliteit.
'Gouddruppeltje' wordt ook wel 'Honingdruppeltje' genoemd naar de zoete smaak van het vruchtvlees.
De vijgen van ±100 gram rijpen in september en oktober.
Ze is compact en traag groeiend, kan dus ook in pot worden gehouden.
Prima winterhard en zelfbestuivend.
Deze rijkdragende, goed winterharde, zelfbestuivende vijg is van het 'Breba' type. (Breva in het Spaans). Dit betekent dat zeer kleine vruchtjes aan de stuik overwinteren die in het voorjaar uitgroeien en in de zomer rijpen. Dat wekt de indruk van een tweede oogst maar het is in feite de naoogst van het jaar ervoor, De voorjaarsvruchtjes zijn vaak wat minder zoet.
'Twotimer' heeft zeer zoete, rood-bruine peer- of banaanvormige vruchten die niet barsten.
Deze in 2010 door Michael Nobles als mutant van `Violette de Bordeaux` gevonden dwergvorm is zeer geschikt voor de wat kleinere tuin en kan ook in pot worden gehouden.
Ze heeft heerlijk, grillig gelobd vijgenblad.
Vanaf september geeft ze een goede opbrengst donkerpurperen vruchten. Na een milde winter kan ze twee keer dragen.
Zelfbestuivend en goed winterhard.
Een oud ras uit de tijd van Louis XIV met middelgrote bruin-rode vruchtjes en rood vruchtvlees dat, zoals de naam al aangeeft, twee keer kan dragen. Bij ons rijpen de overwinterde vruchtjes alleen na een zachte winter. (Dat zou maar eens elke winter kunnen worden.) Vanaf het voorjaar worden nieuwe vruchtjes aangemaakt die vanaf september rijpen dot grote dikke bolronde vijgen. De struik zelf is prima winterhard. De beste opbrengst mag je op een warme plek verwachten.
Deze vrij late vijg rijpt vanaf oktober.
Maar de overwinterde Breba vruchten kunnen op een warme plek na een milde winter in augustus rijpen.
De zoete aromatische vruchten zijn kastanje-bruin, het vruchtvlees is diep rood.
Zelfbestuivend en goed winterhard.
'Perretta' is een geweldig ras voor ons klimaat. De meeste vijgen verliezen in de winter de vruchten die tijdens het najaar zijn aangemaakt. Na een milde winter rijpen die van 'Perretta' in de zomer waarna ze in het najaar nog een keer kan dragen. Ze heeft grote peervormige vruchten met luchtig dieprood vruchtvlees. Het best draagt ze voor een warme muur op het zuiden.
Ze heeft bovendien sierlijk diep ingesneden vijgenblad.
'Précoce de Bordeaux' is een fors uitgroeiende struik die zonder snoei wel 6 meter hoog kan worden. Ze geeft vroeg (vanaf eind juli) kleine, bijna zwarte vruchten met zeer zoet sappig rood vruchtvlees met een vleugje aardbeiensmaak.
Ze is zeer vroeg, zeer productief en zeer winterhard.
Snoei in het voorjaar oude takken die hebben gedragen weg.
'Smokey' heeft nog iets donkerder blad dan de bronsgroene Foeniculum vulgare var. rubrum.
Dat donkere blad vind ik net iets aangenamer voor mijn vasteplanten borders.
De smaak is gelijk aan die van gewone groene venkel. Heel vaak gebruiken we het niet in de keuken, dus dan kan het maar beter ook een beetje sierlijk zijn.
Deze bijzondere witte aardbei met rode zaadjes is terug gekweekt uit een originele kruising tussen Fragaria chiloensis x virginiana. Dicht bij wild dus, geen manipulatie.
Ze maakt veel lange ranken die je het beste af en toe weghaalt.
Zeer zoet en aromatisch met een lichte ananassmaak.
Een tikkeltje vreemd maar wel heel lekker.
Aromatische wilde bosaardbei met een wat grotere langwerpige vrucht.
Een voor bosaardbei relatief rijk dragende variëteit.
Bruikbaar als bodembedekker onder bijvoorbeeld een fruitboom of langs randjes. Maar mag natuurlijk ook in de moestuin..
In het voorjaar ranken weghalen als je netjes wil telen.
Een soort doordragende geel-witte bosaardbei met een voortreffelijke smaak.
Zeer groeikrachtig en gewillig bloeiend.
Haal voor meer productie wel wat ranken weg en stek het tweede jaar van de ranken nieuwe planten voor oogst het derde jaar.
Laten verwilderen kan ook.
Alleen vogels zien er niets in.
'Rügen' is een oud Duits ras bosaardbei geselecteerd op productie, deze verbetering belooft zelfs nog iets meer opbrengst en minder ranken.
Het zijn geen kiloknallers en ze worden daarom ook niet of nauwelijks commercieel geteeld. Maar ze zijn natuurlijk fantastisch van smaak.
Je kunt ze het beste zien als gezonde bodembedekker waar in de zomer snoepjes aan groeien.
Frazgaria viger is een soort die wordt gezaaid. Deze nieuwe reeks rassen is ontwikkeld voor consumenten als fruit met sierwaarde. Het zijn allemaal doordragers dus minder geschikt voor de professionele teelt maar ideaal voor de moestuinier die over een lange periode verse vruchten wil oogsten.
Elan White heeft vrij grote bloemen en doet het ook goed in hangpotten.
Siertuin en moestuin ontmoeten elkaar in het midden zonder concessies te doen. Ze kan zo in je border of je vrolijkt er je moestuin mee op.
De bloemen van deze bodembedekker zijn geweldig als het je kleur is en de vruchten smaken fantastisch als je van aardbei houdt.
Het is een win-win plant, ook erg leuk in potten.
Elsanta is zo ongeveer het beste ras dat je in de supermarkt kunt aantreffen. Alleen zijn ze dan een dag eerder geplukt dan je in je eigen tuin zou doen. Dus lang niet zo zoet.
De vruchten zijn redelijk houdbaar, stevig en sappig en hebben een sterk aroma en goede smaak.
Niet helemaal ziektevrij, maar zeer productief.
Dit is voorloper van het zeer succesvolle professionele ras 'Elsanta', nog iets lekkerder maar ook iets kwetsbaarder.
Ook hier geldt; veel lekkerder dan in de supermarkt door die extra dag zon in je moestuin.
Ze is zeer productief, kan jarenlang blijven staan en is ook zeer geschikt om onder een folie tunneltje te vervroegen.
Voor veel Duitsers die heerlijke aardbei uit hun jeugd. Tegenwoordig helaas weinig gekweekt. Prof. Otto Schindler uit Pillnitz won ze in 1925 en noemde ze naar zijn vrouw.
Kleine zeer aromatische vruchten met de smaak van bosaardbei maar dan nog zoeter. Fantastisch dus van smaak.
Per 5 planten moet je alleen bij deze er een andere vroege soort (liefst 'Ellianny') tussen planten voor bestuiving.
Als smaak er echt toe doet, dan moet je deze hebben.
Een aardbei voor de culi-freaks vanwege de zeer aromatische bosaardbeien smaak.
Oogst vanaf half juli tot, als het weer meewerkt, november.
De vruchten zijn vrij klein tenzij je de bloemtrossen wat uitdunt.
Zeer productief door dik en dun.
Dit is een in Nederland ontwikkeld zaadvast zaairas.
De bloemen zitten aan lange stelen die hoog boven het blad uitsteken en hebben een heerlijke appelbloesem kleur.
Pas als de vruchten gaan rijpen gaan ze hangen.
De vruchten hebben een bijzonder aromatische smaak.
Een heerlijke plant ook in pot.
Deze splinternieuwe kruising is geselecteerd op smaak en schoonheid. Het is een doordragende aardbei met halfgevulde bloemen die boven het blad uitsteken, lang sierlijk blijven en vervolgens snel smakelijke vruchten voortbrengen.
Als je ze in pot zet hangen de vruchten over de rand.
Een hele zomer kersenbloesem op je terras.
Compact met diep donker blad.
Alweer een nieuwe cultivar die we uit moeten proberen. Reken er op dat dit geen erg standvastige plant is behalve op zeer droge warme plekjes.
Weelderig maar wispelturig.
Eindeloos lang bloeiend.
Knippen doet ze altijd goed Ze gaan daarna weer snel nog rijker bloeien.
Bijna niemand kan deze pakkende combinatie weerstaan van bruinrood blad en donker-roze bloemen. Tot diep in het najaar blijven de bloemen komen. Maar dan zou je ze eigenlijk beter niet planten. Weer en wind kan hun levenskaars danig doen dansen. Het geheim is: winterklaar maken in de zomer. Je moet ze een of meer keren in de zomer terugknippen om ze steviger te maken. Ze gaan dan snel weer bloeien.
De eerste, dus originele, spectaculair donkerbladige introductie van de jaren negentig.
Deze vegetatief vermeerderde kloon die de soort populair maakte is geselecteerd op rijke bloei en een iets meer compacte bouw. Verder als de soort, dus witte vlinders met wat rood op lange slanke stelen. Ze beginnen flink op te vallen als de herfst vordert omdat ze dan het hevigst van alles wat nog bloeit, bloeien.
Inmiddels zijn er veel compactere vormen maar deze blijft een topper.
Regelmatig terugknippen maakt de plant steviger. Ze gaat dan snel weer opnieuw bloeien.
Als kleur is het een spectaculaire doorbraak, deze picotee onder de Gaura. Het feestelijke roze-rode randje maakt het voor mij een beetje bont. Maar de donker purperen knoppen en rijke bloei maken meer goed dan je lief is.
Gevonden door Hardy's en in 2008 op Chelsea geïntroduceerd.
Knip Gaura allemaal regelmatig terug ook al zijn nog niet helemaal uitgebloeid. Daarvan worden ze voller en gaan ze nog rijker bloeien.
Geranium is de ruggegraat van de romantische tuin. Ze zijn betrouwbaar en vragen weinig verzorging.
'Ann Folkard' is een indrukwekkende plant met een waanzinnige kleur bloemen. Het blad loopt geel uit om aan het eind van het voorjaar traag groen te worden, de bloemen verkleuren van licht naar donker paars. Ze groeit breed uit maar wortelt niet verder buiten het hart. Het is een kruising van G. procurrens x G. psilostemon.
Psilostemon bloed kruipt overal in, met een lichte voorkeur voor meisjesnamen die beginnen met Ann of Patricia.
Het zijn bijna allemaal super planten.
De hybrides van Geranium psilostemon bloeien eindeloos door, zelf doet ze het in een maandje allemaal tegelijk; die bloemetjes. Mooi, zijn we daar ook weer vanaf.
Bij de Annes blijf je met bloemen geplaagd worden. Dus houd daar rekening mee.
Boem!
Een blauwe bom.
Met fantastische donkere aders bovendien.
Het blad komt tot 40 cm, de bloemen steken daar nog 20 cm bovenuit.
De tuingeraniums vormen de ruggengraat van je tuin; je hebt er geen werk aan en raakt ze nooit kwijt.
Het jonge blad is goud-geel, vooral in het voorjaar, als het uitloopt.
Een sterke en makkelijke plant die niet al te snel groeit. Ze staat bij ons al bijna 10 jaar op een plekje.
Bescheiden voorjaarsfrisheid.
Opnieuw een opvallende psilostemon kruising maar dit keer zonder de meisjesnaam.
Het is een relatief laag blijvende en rijk bloeiende vorm.
Makkelijk als ze eenmaal vaststaat.
De naam is een verbastering van "M'as tu vue?" Als ze eenmaal bloeit is dat vanzelfsprekend.
Nog een meisjes geranium met psilostemon bloed; de kruising van 'An Folkard' met 'Patricia'. Dit keer genoemd naar de vrouw van onze fantastische collega en bondgenoot Thierry Delabroye.
Het blad is goudgeel in het voorjaar de bloemen zijn met 5 cm aanzienlijk groter dan die van 'Patricia' waarvan ze ook de kruipende groeiwijze en extreem lange bloeitijd heeft.
Met mascara.