hoog 80 cm plaats zon
sier, snijbloem, insecten, bijen, vlinders, groente

Jazeker, gewoon wortel maar dan met een kleurtje. Daucus carota is bijna overal in Nederland in wilde wegbermen te vinden. Ze zijn zeer waardevol voor nuttige insecten maar ik vind ze ook heel charmant.
Het ras 'Dara' is ontwikkeld voor de snijbloementeelt. Wij zaaien er een aantal per pot, dus op dikke penen moet je niet rekenen. Het gaat om de bloemschermen in purper, roze en wit. Tweejarig, dus na de bloei zaad verzamelen of laten verwilderen.
Durf je het aan?

hoog 25 cm plaats zon
salade kruid, groente

Rucola is een heerlijk kruid dat bij bijna alle Italiaanse gerechten en elke pasta past.
Over pizza of pasta strooi je er een pittig fris laagje gesneden rucola blad op net voor het serveren.

Het groeit wild in de oude stadswal van Maastricht en bij ons bovenop de bijenstal.

Als je niet in oud Maastricht of Aalbeek woont beter een paar uitplanten en laten verwilderen.

hoog 250 cm plaats zon
mediterraan, vruchtboom

Deze Deense cultivar is een van de best rijpende en lekkerste vijgen voor ons klimaat. Een Zweedse cultivar.

De tot 6 cm lange geel bruine sappige vruchten met roze vlees.

Prima winterhard vriest hooguit in maar komt altijd terug.

Zeer mooi diep gesneden klassiek vijgenblad.

hoog 300 cm plaats zon, beschut, warm, stenig
mediterraan, vruchtboom, fruit

Bijzonder vroeg afrijpende bruinrode vijg, zeer geschikt voor ons klimaat.
Het vruchtvlees is zoet en rood.
Snoei zo veel of zo weinig als je wil, maak je nergens zorgen over; deze vijg krijg je niet kapot.
Zet ze wel in de vollegrond en liefst op een arme, warme, stenige plek.

Met een takje rozemarijn er in geprikt en olijfolie besprenkeld in de oven heb je al een heerlijk dessert.

hoog 150 cm plaats zon
keuken, kruid, bijenplant, vlinderplant

Sierlijk bronsgroen blad en vrolijke vaasvaardige schermen, maar vooral ook een groente of keukenkruid. Alle delen van de plant zijn te gebruiken. Als vaste plant vervangt ze voor de gemakkelijke tuinier en minder kritische cuisinier de eenjarige dille, die aanzienlijk meer aandacht vraagt. Ze zaait zich als je de uitgebloeide schermen laat staan, rijkelijk uit.
Plant je ze niet voor jezelf, doe het dan voor de Koninginnenpage. Haar rupsen zijn dol op het loof.

hoog 30 cm plaats zon, rijk
kleinfruit, vrucht, bodembedekker, fruit

Deze bijzondere witte aardbei met rode zaadjes is terug gekweekt uit een originele kruising tussen Fragaria chiloensis x virginiana. Dicht bij wild dus, geen manipulatie.
Ze maakt veel lange ranken die je het beste af en toe weghaalt.

Zeer zoet en aromatisch met een lichte ananassmaak.

Een tikkeltje vreemd maar wel heel lekker.

hoog 25 cm plaats zon
heemplant, vrucht, bodembedekker

Aromatische wilde bosaardbei met een wat grotere langwerpige vrucht.

Een voor bosaardbei relatief rijk dragende variëteit.

Bruikbaar als bodembedekker onder bijvoorbeeld een fruitboom of langs randjes. Maar mag natuurlijk ook in de moestuin..

In het voorjaar ranken weghalen als je netjes wil telen.

hoog 20 cm plaats zon, rijk
fruit, bodembedekker

Een soort doordragende geel-witte bosaardbei met een voortreffelijke smaak.

Zeer groeikrachtig en gewillig bloeiend.

Haal voor meer productie wel wat ranken weg en stek het tweede jaar van de ranken nieuwe planten voor oogst het derde jaar.

Laten verwilderen kan ook.

Alleen vogels zien er niets in.

hoog 10 cm plaats zon, halfschaduw, rijk
vrucht, kleinfruit, bodembedekker, bijenplant

'Rügen' is een oud Duits ras bosaardbei geselecteerd op productie, deze verbetering belooft zelfs nog iets meer opbrengst en minder ranken.

Het zijn geen kiloknallers en ze worden daarom ook niet of nauwelijks commercieel geteeld. Maar ze zijn natuurlijk fantastisch van smaak.
Je kunt ze het beste zien als gezonde bodembedekker waar in de zomer snoepjes aan groeien.

hoog 30 cm plaats zon, rijk
kleinfruit, vrucht, bodembedekker, fruit

Dit is voorloper va het zeer succesvolle professionele ras 'Elsanta', nog iets lekkerder maar ook iets kwetsbaarder.

Ook hier geldt; veel lekkerder dan in de supermarkt door die extra dag zon in je moestuin.

Ze is zeer productief, kan jarenlang blijven staan en is ook zeer geschikt om onder een folie tunneltje te vervroegen.

hoog 30 cm plaats zon, rijk
kleinfruit, vrucht, bodembedekker, fruit

Voor veel Duitsers die heerlijke aardbei uit hun jeugd. Tegenwoordig helaas weinig gekweekt. Prof. Otto Schindler uit Pillnitz won ze in 1925 en noemde ze naar zijn vrouw.
Kleine zeer aromatische vruchten met de smaak van bosaardbei maar dan nog zoeter. Fantastisch dus van smaak.

Per 5 planten moet je alleen bij deze er een andere vroege soort (liefst 'Ellianny') tussen planten voor bestuiving.

hoog 30 cm plaats zon, rijk
kleinfruit, vrucht, bodembedekker, fruit

Als smaak er echt toe doet, dan moet je deze hebben.

Een aardbei voor de culi-freaks vanwege de zeer aromatische bosaardbeien smaak.

Oogst vanaf half juli tot, als het weer meewerkt, november.
De vruchten zijn vrij klein tenzij je de bloemtrossen wat uitdunt.

Zeer productief door dik en dun.

hoog 30 cm plaats zon, rijk
kleinfruit, vrucht, bodembedekker, fruit

Doordragers geven over een lange periode vruchten. Als het weer mee zit heb je dus tot de herfst aardbeien (juli tot november).

De vroege rassen geven meer opbrengst in een korte periode. Van doordragers zet je misschien beter een wat langer rijtje als je een groot gezin hebt.

Goed van smaak, sappig, donkerrood.

hoog 25 cm plaats zon, rijk
vrucht, fruit, bodembedekker, sier

Dit is een in Nederland ontwikkeld zaadvast zaairas.

De bloemen zitten aan lange stelen die hoog boven het blad uitsteken en hebben een heerlijke appelbloesem kleur.
Pas als de vruchten gaan rijpen gaan ze hangen.
De vruchten hebben een bijzonder aromatische smaak.

Een heerlijke plant ook in pot.

hoog 300 cm plaats zon, zand
fruit, bessen, vogels, doorns, hagen

'Leikora' is een rijkdragend vrouwelijk prfessioneel productie ras met smal zilver blad.

De bessen zijn zeer rijk aan vit CAEKB... en geschikt voor consumptie maar je kunt ze ook voor de vogels laten hangen. Ze blijven dan tot eind januari kleurrijk.

Voor betere bestuiving heb je nog een mannelijke plant nodig, zoals: 'Pollmix'. Een per negen is voldoende.

hoog 300 cm plaats zon, droog, zand, leem
fruit, bessen, vogels, doorns, hagen

Om te zorgen dat Duindoorn goed vrucht draagt plant je voor elke 9 vrouwelijke planten een mannelijke.

Dit is de meest gebruikte stuifmeeldonor voor dat doel.

Wel onopvallende mannelijke bloemetjes en heerlijk smal glanzend zilver blad, maar geen bessen dus.

hoog 700 cm plaats zon
bladsierplant, heemplant, geneeskruid, klimplant

'Aureus' is een siervorm van hop met goud-geel blad dat in het najaar iets groener wordt als de plant grote gouden bellen krijgt.
Hop sterft in de winter tot de grond af. Laat wat oude stengels zitten zodat de nieuwe scheuten daar weer omheen kunnen ranken.
Deze gestekte vrouwelijke planten krijgen gegarandeerd bellen. Ze neigen tot hermafrodie waardoor je soms ook zaailingen in je tuin kunt aantreffen.
Bier en wiet zijn familie.

hoog 120 cm plaats zon, halfschaduw, vocht
sier, bloeiende heester, theeplant

Wie had dat ooit gedacht; hortensia-thee, in Japan kan dat.
'Oamacha' is Japans voor zoete thee. Het blad wordt gestoomd en daarna gedroogd. Daarbij komt het zoete phyllodulcine vrij. Op z'n verjaardag, 8 april wordt de thee tijdens de Kan-butsu-e ceremonie over Boedhabeelden gegoten en uitgedeeld. Er werd ook wel anijsachtige siroop van Amacha gemaakt als suikervervanger.
Het ultieme excuus voor een hortensia in je voedselbos.

hoog 30 cm plaats zon, rijk, warm
groente, bladsierplant, tropisch, potplant, perkplant

Zoete aardappel is een tropisch gewas, de knollen moeten binnen worden overwinterd.

In bloei komen ze bij ons niet. We vinden ze vooral leuk in pot vanwege hun blad samen met andere bladplanten zoals Pennisetum x advena 'Rubrum'.

Ze gaan heerlijk overhangen en produceren een bladwaterval en als het meezit ook nog een eetbare knol.

hoog 30 cm plaats zon, rijk, warm
groente, bladsierplant, tropisch, potplant, perkplant

De knol van deze amusant sierlijke potwoekeraar ontleend haar zoetheid aan inuline. De zelfde suiker al we in aardpeer aantreffen. Inuline wordt snel afgebroken, is niet dik makend en verdraaglijk voor suikerpatiënten.

En dat bronzen blad? Heel aardig toch in pot.

hoog 150 cm plaats zon
keukenkruid, soepgroente

Braaf soepenkruid van vroeger. Plantaardige bouillon. De planten kunnen het best zo lang mogelijk van de bloei gehouden door bemesting en regelmatig terug snijden. Dat verdraagt de plant prima.
Maggieplant heeft een sterke smaak die snel overheerst. Een echt keukenkruid dus, maar ach, als de bloeistengel eenmaal omhoogschiet is dat ook nog eens goed voor een heerlijk geurig boeket.

Door de Romeinen uit Iran gehaald.

hoog 150 cm plaats zon, halfschaduw, rijk, vocht
kleinfruit, eetbaar, bessen, vruchtgewas, bijenplant

Siberisch fruit dat het eigenlijk bijna een beetje te goed heeft in ons klimaat. Alles wat ze vragen is geen al te droge grond.

Als je een paar rassen door elkaar plant zetten ze nog beter vrucht.

De smaak houdt het midden tussen een kiwi en een bosbes. Het is een lichtzure vitaminebom waar je alle kanten mee op kunt.

hoog 150 cm plaats zon, halfschaduw, rijk, vocht
kleinfruit, eetbaar, bessen, vruchtgewas, bijenplant

Iets later rijp (tegelijk met aardbeien) dan 'Atut' waar dit een goede bestuiver voor is.
In de rij planten op 1m afstand of vrijstaand. Plant liefst een paar verschillende rassen.

De smaak lijkt op die van bramen met wat bosbessen en kiwi. Een volwassen struik geeft tot 3 kg bessen soms meer. Geweldig ook voor wijn.

Bevroren bessen smelten heerlijk op je tong.
Bessenijstruikjes.

hoog 300 cm
kleinfruit, eetbaar, bessen

De wondervrucht die volgens sommigen het eeuwige leven dichterbij brengt terwijl anderen wijzen op gifstoffen als atropine die bij de plantenfamilie (aardappel, tomaat) horen. Vast staat dat tussen al dat 'gif' heel veel gezonde vitamines schuil gaan en dat gif met mate ook heel gezond is.
Afkomstig uit China, warmte minnend. Ze groeit verwilderd in onze duinen. Gedoornde struik met smal zilver blad.
De vruchten zijn goed te drogen en lekker in salade.

hoog 250 cm plaats zon, rijk, doorlatend
fruit, vruchtboom, bloessemboom, bijenplant

Een van de meest geliefde zoet-zure appelrassen, oranje-geel van schil met roomwit vruchtvlees..
Appelrassen zijn niet, of weinig zelfbestuivend en ook niet elk ras is geschikt als bestuiver.
'Elstar' is redelijk tot matig zelfbestuivend, nog betere bestuiving mag je verwachten van: 'Golden Delicious', 'James Grieve' of 'Jonathan'.