hoog 20 cm plaats moestuin
groente, salade

Dit saladekruid groeit het liefst op zoute plekken zoals aan de kust of in de stad.

Als je het op rijke moestuin grond teelt blijft het leuke blad veel malser dan in het wild.

Rijk aan vitamine A en B1 en vol antibacteriële stoffen.

Het blad heeft een traag startende maar aangename noot smaak.

hoog 400 cm plaats zon, doorlatend, leem, klei
fruit, vruchtboom, bloessemboom, bijenplant

'Van' is een wat minder bekend ras met grote diep donkerrode aromatische vruchten aan korte stelen.

Ze kan zichzelf bestuiven, maar kruisbestuiving door een ander ras geeft altijd een betere opbrengst.

De kersen rijpen begin juli en smaken uitstekend.

hoog 1200 cm plaats zon
fruit, vruchtboom, bloesem, bijenplant

Nog zo'n lekkere pruim, het ljkt wel of we ze `zelf hebben uitgezocht.

Ook deze is redelijk zelfbestuivend hoewel de vruchtzetting altijd beter is als er een ander ras in de buurt staat. In dit geval bijvoorbeeld 'Opal'.

'Victoria' is zoet- aromatisch. Pruimentijd is het eind augustus.

hoog 500 cm
fruit, vruchtboom, bloesem, bijenplant

Dit vind ik zo'n leuke ouderwetse boom en botanisch ook zo interessant.

Het is de kruising van kweepeer met peer.

De vruchten zijn goed te eten hoewel ze net iets minder lekker zijn dan peren.

Het wordt op den duur zo'n knoestig oud fruitboompje uit een sprookje.

hoog 300 cm plaats zon
fruit, vruchtboom, bloesem, bijenplant

Als ik twee peren moest kiezen, dan deze en 'Doyenne du Comice'. En gelukkig zijn die twee ook nog goede bestuivers voor elkaar. Lang gelden hadden we een boomgaardje in behaar met vooral 'Conference' de 'Doyenne du Comice' stonden er tussen als bestuivers.

Goed bewaarbaar en lang lekker.

hoog 300 cm plaats zon
fruit, vruchtboom, bloesem, bijenplant

En dit is mijn allerliefste peer. Ze worden ongeëvenaard zacht en sappig wegsmeltend als ze goed rijp zijn.
Ook deze kan een flink stuk de winter in worden bewaard.

'Conference' is een goede bestuiver maar ze kan zich ook redelijk zelf bestuiven. Er kunnen dan zelfs pitloze peren ontstaan.

Gevonden door Comice Horticole de Maine et Loire en in 1849 geïntroduceerd.

hoog 150 cm plaats zon
kleinfruit, eetbaar, bessen

Een oud standaardras dat herinnert aan hoe we met de tuinbouwschool op excursie bij een bessenteler zagen hoe hij met een stok de takken naar beneden sloeg om ze half gebroken, vruchtbaarder te maken. Makkelijk dus.
Als ze een beetje kwarren knip dan een oude tak diep terug. Is daar een bruine gang te zien knip dan nog dieper tot er geen gangetje meer is. Dat is een mot die zich naar beneden vreet. Vooral bij oude planten.

hoog 150 cm plaats zon
kleinfruit, eetbaar, bessen

Sappige geel witte bessen in gevulde trossen. Zoeter dan rode aalbes.
Begin juli rijpen ze.

Aan de tros zijn aalbessen wekenlang bewaarbaar.

Ze kan prima als losse struik geteeld maar produceert nog beter in rijen aan draad, plant afstand is dan: 50 tot 100 cm.

Voor de gouden eeuw van de eetbare tuin.

hoog 150 cm plaats zon, lichtzuur
kleinfruit, eetbaar, bessen, vruchtgewas, bijenplant

De gele zijn heel lekker en leuk bovendien.

Prima opbrengst ook.

Rijp vanaf augustus tot de eerste vorst

Herfstframbozen knip je in de winter of voorjaar volledig terug tot de grond.

Als je dat niet niet doet heb je de hele zomer af en toe een framboos.

hoog 150 cm plaats zon, lichtzuur
kleinfruit, eetbaar, bessen, vruchtgewas, bijenplant

Een gezond productief ras dat vanwege haar ziekteresistentie ook zeer geschikt is voor professionele biologische teelt.
Als je veel last hebt van wormtjes in de vrucht dan kun je beter herfstframbozen kiezen.

Tamelijk grote ronde, diep rode vruchten rijp in juni-juli.

Frambozen teel je het beste aan draad. Snoei steeds overjarige scheuten weg.

hoog 150 cm plaats zon, lichtzuur
kleinfruit, eetbaar, bessen, vruchtgewas, bijenplant

Een realtief laat rijpende zomerframboos met een uitstekende smaak.

De planten groeien traag en houden niet van te vochtige grond.

Teelt op ruggetjes is daarom aan geraden.

Frambozen teel je het beste aan draad. Liefst drie draden boven elkaar. snoei steeds overjarige scheuten weg.

hoog 150 cm plaats zon, lichtzuur
kleinfruit, eetbaar, bessen, vruchtgewas, bijenplant

Een herfstframboos met grote vruchten.

Deze mag je in de winter helemaal tot de grond terugknippen.
Oogst: augustus - september

Herfst frambozen hebben geen last van wormpjes of andere plagen.

Door de drastische snoei in het voorjaar blijven ze gezond en vitaal.

hoog 200 cm plaats zon
kleinfruit, eetbaar, bessen, vruchtgewas, bijenplant

Miraculeus wat je allemaal kunt kruisen, deze ontstond in 1979 in Schotland als kruising van framboos met loganbes (R. x loganobaccus).

Ze is zoeter dan loganbes en heeft een sterke aromatisch smaak.

Groeit als een braam, met kleine pijnloze doorntjes.

hoog 50 cm plaats vocht, zuur
keukenkruid, bladsierplant, sier

Zuring met rode aders, decoratief en uiteraard ook eetbaar.

Makkelijke vaste groente, misschien moet jet uitzaaien wat beletten.

Regelmatig tot de grond terug snijden zorgt voor mooi mals jong blad.

hoog 300 cm plaats zon, halfschaduw
bladsierplant, struik, heester, donkerbladig, vrucht dragende struik, fruit

Een van de beste selecties die in 'East Malling' werden ontwikkeld voor massale aanplant. Maar helaas nog steeds maar weinig aangeboden. Makkelijk zoals het bekende onkruid; vlier. En nog leuker; de bessen zijn zeer geschikt om wijn van te maken.

Maar dan met prachtig glanzend donker purper blad, de hele zomer.

hoog 300 cm plaats zon, halfschaduw
bladsierplant, struik, heester, donkerbladig, fruit, eetbare bloemen

Deze donderstraal heeft roze en witte bloemen aan een struik en zeer donker blad vooral in het voorjaar.

Een gezonde groeier is het. Als je haar in bedwang wil houden mag je haar in het voorjaar diep terugsnoeien. Dan liefst alleen oude takken wegsnoeien.

De vlierbessen zijn niet wegverbeterd.
Dus sap zit er ook in.

hoog 30 cm plaats zon
geneeskruid, heemplant, keukenkruid, salade plant

Een weinig spectaculaire plant maar extra leuk als vergeten keukenkruid vanwege de nootachtige smaak van het fijne blad.
Ze blijft bloeien met kleine borstelige bolletjes indien tijdens de bloei terug gesneden.

Het decoratieve blad bevat veel vit. C en kan ook worden gebruikt als sjabloon om poedersuiker op bijvoorbeeld een cake te strooien.

hoog 80 cm plaats vorstvrij
zoetkruid, keukenkruid

Dit is hem dan; die mythische plant. 100 keer zoeter dan suiker.
Wel leuk, af en toe zo'n blaadje kouwen terwijl je door de tuin struint.
Coca en Pepsi Cola worden hier nu ook mee gezoet. Van de suiker maken ze voortaan de flessen.
Door de groene smoothie spreekt voor zich.
Cheffies zoals Claude en Hermine kunnen er mee toveren.
Vorstvrij overwinteren. (een beetje vorst verdragen ze). Liever niet laten bloeien.

hoog 1500 cm plaats zon
specerij, vruchtboom, keukenkruid, groente

Een bekende permacultuurist noemde Toona Franse uiensoepboom uit China. In China worden het blad en de jongescheuten gegeten. Ik weet niet precies hoe je er uiensoep van maakt. Maar het blad schijnt een delicatesse te zijn die bovendien zeer eiwit- en vitaminerijk zijn. Het smaakt als ui en knoflook.
Hoewel nogal exotisch, bij ons uitstekend winterhard.
Oh ja, uitstekend hout en fijn blad ook heeft deze snel groeiende solitair.

hoog 100 cm plaats zon, halfschaduw, zuur
rariteit, vrucht, kleinfruit, herfstkleur, bijenplant

Deze kruising van Vaccinium ashei x corymbosum heeft een bijzondere kleur voor een bosbes. De klokjesbloemetjes doen mee met de grap en zijn ook leuk roze. Ze is uitstekend zelfbestuivend en zeer gezond. De bessen rijpen in augustus en smaken voortreffelijk fris zoet als een snoepje.
Ze houdt van humeuze licht zure grond.

Hier kun je echt indruk mee maken; roze blauwe bessen.

hoog 700 cm plaats zon, kalk
fruit, klimplant

Bianca, is een rijk dragende tafeldruif die het in ons klimaat buiten nog prima doet.

Op een warme droge plek rijpen de vruchten zeer zoet.

Deze blondine wordt extra heerlijk in de volle zon.

hoog 700 cm plaats zon, kalk
fruit, klimplant

Vroeger in het westland in kassen geteeld. In Hampton Court staat een exemplaar dat in1768 werd geplant door Lancelot 'Capability' Brown en nu nog volop vrucht draagt.
Vroeg, grote opbrengst, dikke trossen.
Als er erg veel vruchten in de tros zitten kleuren ze minder door. Ze zijn dan wel rijp en zoet. Gevoelig voor meeldauw, dus wel wat verwennen.
Best in de kas of zeer zonnig tegen een warme muur.

hoog 700 cm plaats zon, warm, kalk
fruit, klimplant

'Phoenix' is een modern tafeldruivenras geintroduceerd door de Geilweilerhof in Siebeldingen (Pfalz).

De vruchten zijn groot en hebben een aangenaam muskaat-aroma.

Ze is zeer winterhard en niet of weinig gevoelig voor schimmels.

Het is een midden vroeg ras, rijp vanaf half september.

hoog 700 cm plaats zon, kalk
fruit, klimplant

Een dierbare druif vanwege het blad.

Dit purper zorgt voor een bijzonder gesofisticeerde sfeer. In het najaar wordt het langzaam nog wat indrukwekkender.
Van de vruchten verwachten we niet te veel. Die zijn vooral voor het vogelvolk maar die lijken er ook niet echt tuk op.
Geheelonthouders maken er geen wijn van. Maar een wijnboer uit onze streken ziet er brood in. Bij nader inzien smaken ze ook best aardig.

hoog 700 cm plaats zon, kalk
fruit, klimplant

Een recente ziekte resistente kruising die zeer veel wordt geplant in de Duitse wijngebieden en ook met succes buiten kan worden geteeld in Nederland.

Er is een diep gekleurde prachtige wijn van te maken met veel alcohol.

Vruchten bijna zwart en heerlijk fris van smaak, dus ook als tafeldruif geschikt.

Fantastische purperen herfstkleuren.