hoog 40 cm plaats halfschaduw, zon, rijk
geur, keukenkruid, sier

Een uitstekende keukenmint gevonden in de VS door Jim Westerfield.

Vernoemd naar Hillary Clinton, inderdaad, de plant stamt uit Bill's hoogtijdagen niet die van Hillary, anders was het wel een Verbena geweest.

Zoet en heerlijk ongeveer als Marokkaanse munt met een vleugje citroen.

hoog 60 cm plaats zon, h.schaduw
geur, keukenkruid, geneeskruid

De beste standaard munt voor alle zoete toepassingen zoals thee en dessert maar ook voor hartige noord Afrikaanse gerechten zoals tabuleh. De geur is zeer zoet en zacht.

Licht gekruld, vrij langwerpig helder groen blad.

Mijn mildste munt.

hoog 40 cm plaats zon, h.schaduw
bladsierplant, geur, keuken, geneeskruid, bontbladige

De bekende bonte munt. Ze heeft groot rond licht behaard bont blad. De appel die wij er in ruiken is duidelijk een 'Granny Smith'. Prima weefplant, vanwege het fijne blad. Pas dan wel een beetje op met zwakke buren, daar loopt ze gewoon overheen. Ook goed in potten te houden. Culinair is deze vooral verwerkt in bijvoorbeeld vruchtensappen of als decoratie van schotels te gebruiken vanwege het licht harige blad.

hoog 40 cm plaats zon, halfschaduw
geur, keukenkruid, geneeskruid, bontbladige

Een mooie vorm met een sterk fruitige geur en een lichte gember smaak. Door ons graag in vruchtensap gebruikt. In Vlaanderen is het een voornaam ingrediënt bij de bereiding van paling. Het bont gevlekte blad heeft, mocht je daar van houden, vooral als de planten plotseling hard gaan groeien zeker sierwaarde. Het begint volledig groen in het voorjaar.

Kruising van M. arvensis x M. spicata.

hoog 80 cm plaats halfschaduw
geur, keukenkruid, geneeskruid

Een van de belangrijkste Amerikaanse productie rassen.

Hier wordt veel op gekauwd door cowboys in de vorm van chewing gum.

De perfecte pepermunt niet alleen voor de barbaren.

Uit Engeland.

hoog 80 cm plaats halfschaduw
geur, keukenkruid, geneeskruid

Pepermunt heeft die sterke verkoelende geur en is dus heel anders dan zoete munt.

Dit is volgens velen een zeer goede voor culinaire toepassingen. Maar ik vind hem wel erg op 'Moroccan' lijken.

We hebben hem nog maar kort.

Er moet nog wat mee worden geëxperimenteerd.

hoog 80 cm plaats zon, halfschaduw
geur, keukenkruid, geneeskruid

Ik zou er zelf niet op zijn gekomen, die bessen, maar er is een milde fruitige geur aanwezig. Het helpt dat het blad in het voorjaar spectaculair donker, bijna zwart, is. De ogen gaan immers voor de neus in de hiërarchie der zintuigen.

Voor milde munt liefhebbers met iets fruitigs voor je cocktails of Tabouleh.
En om je munt kwartetspel compleet te maken

hoog 80 cm plaats zon, halfschaduw
geur, keukenkruid, geneeskruid

Er bestaat wat verwarring omdat er twee munten zijn die 'Chocolate' heten.

Dit is de chocolade geurende variant. Dus ruikt deze in de verte iets naar chocolade.
Bovendien is het uitlopende blad in het voorjaar chocolade bruin van kleur.

Een variëteit uit Amerika

hoog 80 cm plaats halfschaduw, zon
geur, keukenkruid, geneeskruid

Ik weet het, het wordt steeds gekker. Maar heerlijk toch...

Die fruitgeurtjes van de citrata vorm kunnen alle kanten op als het maar iets citroenigs is.

Voor je fruitsalade.

hoog 80 cm plaats halfschaduw
geur, keukenkruid, geneeskruid

In de verte een vleugje misschien inderdaad.

Het is een gekte om munten andere dan die van munt toe te dichten. Het is zelden een groot succes.

De beste munten zijn die met de lekkerste munt geur.

Het blijft interessant.
Zo hebben we er ook een die naar Hillary Clinton riekt. Ik verzin dat echt niet zelf.

hoog 120 cm plaats droog, zon
geurplant, keukenkruid, thee, eetbare bloemen, snijbloem

Violet wordt vaak blauw genoemd, daarom wordt hiervan wel gezegd dat het een blauwe bergamot is. Het is in ieder geval een fijne, magische kleur.
De bloemen bevatten wat wit, boven lichtgroen schutblad met een rode nerf. Na de bloei is Monarda erg moe wat zich kan uiten in de vorm van meeldauw. Deze heeft daar weinig last van. Mochten ze toch wit worden knip ze dan gerust tot de grond terug.

hoog 50 cm plaats vocht, doorlatend, zon
sier, geur, eetbare bloem, theekruid, bijenplant, vlinderplant

Een vrij recente compacte rode met fijn donker getekend blad. Zeer laag en bolrond van vorm.

Vooralsnog volledig meeldauw vrij.

Trek de bloemen uit het bloemhoofd voor eetlust opwekkend pittig sla strooisel.

Geurig vuurwerk.

hoog 60 cm plaats zon
geurplant, keukenkruid, thee, eetbare bloemen, snijbloem

De meeste Monarda cultivars zijn kruisingen, vaak van M. didyma of M. fistulosa maar ook deze komt er wel aan te pas. Een originele Amerikaanse wildvorm dus. Vooralsnog volkomen vrij van meeldauw en goed bestand tegen droogte.
Stevig blad dat in de herfst rood verkleurt.
Zacht roze bloemen met purperen stippen.

Al sinds 1994 in onze database maar volgens sommigen pas in 2009 geïntroduceerd.

hoog 130 cm plaats vocht, doorlatend, zon
geur, sier, eetbare bloem, snijbloem

Aansprekende en goed combineerbare diep rode bloemen. Het bovenste blad aan de bloeistengel, kleurt mee naar rood. Soms wat gevoelig voor meeldauw.

De felste en sterkst geurende cultivar die wij kennen.

De klassieker; deze hebben we 'altijd al gehad'.

hoog 120 cm plaats vocht, doorlatend, zon
geurplant, keukenkruid, thee, eetbare bloemen, snijbloem

Witte bloemen met lichtgroen schutblad.
Heerlijk, ook als snijbloem.

Op een of andere manier lijken witte bloemen gevoelsmatig minder geschikt om te eten, ook al is dat natuurlijk onzin. Neem maar gerust lekker schuimige hap sneeuwwitje.

Deze in de witte border is een no-brainer.

Maagdelijk lekker.

hoog 140 cm plaats vocht, doorlatend, zon
geur, sier, eetbare bloem, snijbloem

Een van de beste onder de moderne cultivars. Hoog, donker paarsroze, en lang doorbloeiend.

Redelijk meeldauw resistent en standvastig.

Net als bij de andere Hanekammen pluk je de bloemen uit het bloemhoofd om ze over je salade te strooien.

hoog 100 cm plaats zon, (half)schaduw, vocht
mediterraan sier, snijbloem, keuken-, geneeskruid, bergplant, bijenplant

Roomse kervel komt oorspronkelijk uit mediterrane berggebieden. Ze komt in Nederland verwilderd voor.
Toen we nog verse kruiden aan de groothandel leverden mochten we er grote bossen van snijden. Daar werd meestal kruidenboter mee gemaakt. Het blad maakt deel uit van het Gelderse'Kruutmoes'. Ook de zaden zijn eetbaar. Als vaste plant is ze veel makkelijker dan eenjarige echte kervel. Je kunt er ook stiekem kervelsoep mee maken. Zeer geliefd bij nuttige insecten.

hoog 30 cm plaats zon, droog, kalk
rotsplant, keukenkruid, bijenplant, geur, sier, potplant

Heel fijntjes is deze hop-marjolein met bellen die bij een wat oudere plant lang uitgroeien.
De bellen zijn veel kleiner en fijner dan die van 'Kent Beauty' maar uiteindelijk wel langer.
Ze is prima winterhard qua temperatuur; hoe kouder hoe beter. Maar ze staat daarbij wel graag droog.

Een typische bergplant zoals je ze in Turkije en Syrië wel tegenkomt.

hoog 30 cm plaats zon, droog, kalk
siwer, keukenkruid, bijenplant, mediterraan, geur

Zou er dan toch een Origanum zijn die 'Kent Beauty' na al die jaren overtreft? Ik ben er nog niet helemaal uit. Deze introductie lijkt wat op een soort die we jaren geleden op proef kregen. De hopbellen worden nog roder en ze bloeit heel makkelijk.

Hopmarjoleinen groeien in het wild in de Turkse en Syrische bergen waar het in de winter heel koud wordt. Ze zijn dus uitstekend winterhard maar houden niet van nattigheid. Ze ze op een verhoging of een bak met lemige grond.

hoog 30 cm plaats zon, droog, kalk
sier, geur-, keukenkruid, rostplant, bijen-, vlinderplant, mediterraan

Een supersterke en makkelijke nog vrij onbekende hopmarjolein.

Uitstekend winterhard, probleemloos in de volle grond, maar ook prima in pot.

Heerlijk sterk van geur maar misschien te mooi om te eten.

Een geweldige, welriekende fee.

hoog 30 cm plaats zon, kalk
kuipplant, sier, geur, rotsplant

Deze 'hop-marjolein' bloeit in prachtige roze 'hopbellen'. Ze steekt wat geur betreft, echte oregano naar de kroon. Maar een plant van dergelijke schoonheid eten we natuurlijk niet op. Prima winterhard want haar ouders komen uit de koude Turkse bergen.

Zorg dat deze beauty droog staat. Knip regelmatig terug, dat versterkt de plant en ze kan daardoor wel drie keer per jaar bloeien.

hoog 25 cm plaats zon, kalk
sier, keukenkruid, mediterraan, geur, bijen

Bijna 30 jaar geleden bezochten we Rosemary Titterington's Iden Croft Herbs in Kent waar Origanum'Kent Beauty', de meest bekende hopmarjolein is ontstaan. Sindsdien hebben we variaties op dit thema verzameld. Vaak wordt gedacht dat ze in een pot moeten om binnen te overwinteren. Juist niet, ze komen uit de Turkse bergen en zijn dol op ijzige kou en lemige grond.
'Kirigami' is een in 2018 geïntroduceerd zeer compact en zeer donker zaairas. (Meestal worden ze gestekt).

hoog 75 cm plaats zon, kalk
mediterraan, keukenkruid, geneeskruid, geur

De echte zoete en meest heerlijke marjolein, het belangrijkste Italiaanse keukenkruid na peterselie, is in zuidelijke landen een vaste plant.
Wij kennen haar als een heerlijk eenjarig kruid.
Deze vorm is sterker dan de gezaaide en overleeft niet al te strenge winters gewoon buiten.

Zet haar wat beschut en een beetje droog en je hebt er jarenlang plezier van.

hoog 35 cm plaats zon, kalk, droog, warm
sier, geur mediterraan, grijsbladig

Wilde Oregano uit Israël met een soort van bonenkruid-majoraan geur.

Dit is zeer waarschijnlijk de legendarische hysop uit de bijbel in; "Asperges me, Domine hyssopo", vertaald als: "besprenkel mij met hysop". Echte hysop komt niet voor in Israël. Za'tar is een mengsel van dit kruid met Sumac, zout en geroosterd sesamzaad, soms olijfolie of nog andere kruiden.
Over dit kruid zijn in het Midden Oosten geen kwesties. Iedereen houdt er van.

hoog 25 cm plaats zon, kalk
sier, geurplant, keukenkruid, bodembedekker

Aanbevolen voor keuken gebruik als het een uitstekend winterharde moet zijn.

Ook zeer geschikt als rijk bloeiende bodembedekker in de volle zon. De geur is bijna zo sterk als die van Origanum majorana, de echte oregano.

De krachtigste marjolein dus.
Heerlijk voor keukengebruik en betrouwbaar vast.