hoog 150 cm plaats zon, droog
sier, snijbloem

Architectuur van het stoerdere, rechtovereind staande soort.

Etage na etage lieflijk roze bloemen aan donkere stelen.

Makkelijk, maar desondanks meer iets voor de gevorderde tuinier omdat die inziet hoe slecht hij zonder deze kan.

hoog 75 cm plaats zon
geurplant, sier, heester

Bladhoudend heestertje uit Australië, waar ze het Mintbush noemen. In de zomer min of meer voortdurend in bloei. Een geurplant bij uitstek. De prikkelende geur lijkt in de verte inderdaad op munt.
De bloemen zijn relatief groot in verhouding tot het fijne blad maar subtiel vanwege de zachte kleur. Dit is de enige in het geslacht die bij ons redelijk winterhard is. In strenge winters kunnen de toppen wat bruin worden.
Misschien toch in pot.

hoog 400 cm plaats zon, doorlatend
boom, bladsier, bijenplant, vruchtboom

Dit zusje van Pyrus salicifolia var. pendula bloeit wat rijker en heeft net zulke leuke kleine peertjes.
Een heerlijk gedrongen, handzaam zilver boompje. Iedereen denkt dat het een olijf is maar deze schoonheid komt tot 1700 m hoog voor in Albanië, Turkije, Roemenië, Griekenland en de Krim. Ze heeft dus geen enkel probleem met zelfs onze strengste winters.
Het zacht zilveren blad heeft de vorm van een bootzeil, vandaar de naam.

hoog 300 cm plaats zon
boom, bladsier, bijenplant, vruchtboom

Al bjjna 25 jaar mijn favoriete kleine boom die ik graag en veel toepas, liefst in mijn eigen tuin.

Ik ben zeer gecharmeerd van het smalle zilver blad en de witte wolkjes in april wanneer blad en bloemen tegelijk uitlopen.
De toevoeging 'Pendula' is eigenlijk overbodig, dit ding is gewoon elegant.

Uit Zuid-Oost Europa, Kaukasus.

hoog 120 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

'Arp' is een rijk bloeiende Amerikaanse selectie met opvallend grote lichtblauwe bloemen en grijzig blad. Ze heeft de onbewezen reputatie zeer winterhard (-22) te zijn. Vrij traag en zeer open groeiend. Dus niet geschikt voor grootschalige productie maar juist prima voor de kruidentuin. 'Arp' werd geselecteerd als afstammeling van een plant die in Arp, Texas in 1972 werd gevonden door Mrs. Madelene Hill.

hoog 100 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Een snelgroeiende nieuwe cultivar.

Lekker dik blad, bossige plant.

Robuust in de tuin, productief genoeg voor de zware gebruiker.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Een heerlijke diep blauwe kleur heeft deze plat groeiende vorm met licht gebogen takken.

De kruipende vormen, zoals daze bloeien veel rijker en ook vaak al voor de winter.

Daar staat tegenover dat ze misschien iets vorstgevoeliger lijken te zijn.

Ideaal voor een hoge pot waarin ze elegant over kunnen hangen.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Kruipende vorm die tot een meter lang en breed kan worden.

Zeer volle bossige plant met fijne naalden die snel een pot vult.

Fantastisch die enorme watervallen van rozemarijn zoals je ze in zuid Frankrijk ziet. Bij ons doe je dat beter in pot.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Nog een kruipende vorm met fijn krullende takjes, korte naalden en metaal blauwe bloemen.

Prima voor de keuken en zeer leuk in pot.

Kruipende vormen zijn, ik zeg het nog maar een keer, wat minder winterhard dan opgaande. Maar je kunt het altijd proberen ze buiten te laten overwinteren.

hoog 100 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

De meest aromatische rozemarijn die we kennen. De takken zijn in de zomer plakkerig van de hars. Snelgroeiend stijf recht omhoog en daarna onder eigen gewicht soms doorbuigend.

Misschien iets vorst gevoeliger dan de meeste opgaande.

De plakkerigste en geurigste.

hoog 100 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Een productie ras met dikvlezig glanzend blad vernoemd naar de Spaanse toeristenplaats Maresme bij Barcelona. Over de winterhardheid van de verschillende rozemarijnen durf ik niet meer veel te zeggen. Het lijkt meer aan de grond te liggen en de expositie, of ze de winter overleven.

Van deze oogst je in ieder geval al snel lekkere dikke takken. Voor de bloemen kies je misschien beter een andere.

hoog 120 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Meneer E. A. Bowles aka 'Cherry' de kersengek. (We komen hem hier wel vaker tegen.) heeft deze niet al te serieus geselecteerde kloon van een 'gewone' rozemarijn naar Euphemia Jessop vernoemd.
Het blad is grijzig groen en ze heeft kleine metaalblauwe bloemen.

Iets winterharder dan de meeste.

Een terecht bekroonde cultivar voor tuin en keuken.

hoog 240 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Makkelijk te herkennen aan het dik vlezig donkergroen recht afstaande blad en de streng opgaande groeiwijze. Wellicht de hoogste die er is. Maar je kunt ze natuurlijk op elke gewenste hoogte terugsnoeien. Bloemen heerlijk helder metaal blauw.

Net als de rest niet echt volledig winterhard -12oC levert duidelijk problemen op. 'Tuscan Blue' werd voor 1948 door W. Arnold Foster uit Toscane geïntroduceerd.

hoog 120 cm plaats zon, doorlatend kalk
sier, mediterraan, keukenkruid, bijenplant

Deze vermoedelijke kruising van Salvia fruticosa x interrupta is een van mijn beste vondsten van de afgelopen jaren.
Ze lijkt op echte salie qua geur en uiterlijk en is ook bladhoudend maar ze bloeit zeer uitbundig en lang met spectaculaire grote bloemen aan donkere stengels.
Knippen zorgt voor herbloei in het najaar.
Winterhardheid was een beetje zorg voor deze nieuwe favoriet, maar ze heeft al een winter glansrijk in de volle grond overleefd.

hoog 40 cm plaats pot >-8
potplant, sier, geur, bijenplant, xeroplant

Deze heerlijk geurende bijenplant uit Californië, de vermoedelijke kruising tussen S. leucophylla x S. sonomensis is helaas bij ons niet winterhard. Het is een woestijnplant die graag heel droog staat en bij grote droogte ook in rust kan gaan.

Ze heeft grijs aromatisch blad en bloemen in dichte kransjes rond de purperen stengel.

Een rariteit voor de bijen.

hoog 70 cm plaats zon, droog
sier, eetbare bloem, bijenplant, bladsier

De belangrijkste sierwaarde vormen de prachtige grote zwaar grijs-behaarde rozetten. Het tweede jaar wordt het blad wat minder grijs en verschijnen er stengels met grote witte bloemen. Gertrud Jekyll adviseerde de bloeistengel weg te knippen om het grijze rozet te houden. Maar dat is onzin. De bloemen zijn al even fabuleus als het blad
Ze gedraagt zich bij ons meestal als tweejarige, maar kan volgens sommigen tot 30 jaar oud worden.

hoog 30 cm plaats zon, kalk
mediterrane plant, geurplant, bladhoudende heester, keukenkruid, bijenplant

Dit is een van mijn grootste favorieten ooit. Het is niet alleen een fenomenaal keukenkruid, ze is ook bijzonder vanwege haar groeiwijze en rijke bloei. Bovendien heeft ze een fantastische geur.
Helaas heeft ze zich bij ons na jarenlang plezier doodgebloeid maar dankzij Olivier Filippi hebben we haar terug. Ze heeft grijs langwerpig blad en kan tot een meter overhangen vanaf een muur of gemoedelijk liggend uitdijen.

hoog 60 cm plaats zon, halfschaduw, doorlatend
sier, snijbloem, bijen-, vlinderplant

Een leuke natuurlijke soort uit Turkije, dus hier ook prima winterhard.
Bloei in kranjes uit purperrode knoppen aan puperrode stengels.
De Turkse variant op de bij ons inheemse Salvia verticillata.
Nikolaus Joseph von Jacquin gaf de plant deze naam in 1773, verwijzend naar het raapvormige blad.

'Turnip sage' dus.

hoog 60 cm plaats zon, kalk
keuken, blad sier, eetbare bloem, bladhoudende heester, geur, mediterraan, medicinaal

Een goede productieve keuken salie.
Dik vlezig grijs blad dat wat groter en dikker is dan bij de meeste salie, maar niet zo groot als bij 'Berggarten' en 'Foglia Large'.
Zeer goed van smaak hoewel wat mild voor mijn doen.
Lekker ook om te roosteren tot krokante salie blaadjes voor over de salade of als 'croutons' voor op je soep.
Een van de beste voor beroepskeukensaliekwekers.

hoog 40 cm plaats zon, kalk
keuken, blad sier, eetbare bloem, bladhoudende heester, geur, mediterraan, medicinaal

Een bontbladige klassieker met romig geelgroen gevlekt blad. Ze wordt gemakkelijk mooi gevonden als randbeplanting langs een zonnig pad.

Ook prima geschikt voor keuken gebruik. Misschien iets zachter van smaak dan de gemiddelde gewone salie.

Meer een bladplant dan een bloeier.

hoog 50 cm plaats zon, kalk
keuken, blad sier, eetbare bloem, bladhoudende heester, geur, mediterraan, medicinaal

Een dwergsalie met smal zeer zilver blad. Fantastisch fijne bossige en compacte plant.

De smaak is ook geweldig, zeer sterk en geconcentreerd.

Bovendien best makkelijk bloeiend.

Mijn liefste salietje.

hoog 40 cm plaats zon, kalk
keuken, bladsier, eetbare bloem, bladhoudende heester, geur, mediterraan, medicinaal

Het was ons al opgevallen, er zijn verschillende vormen van 'Purpurascens' in omloop. Dan krijgen de sterk op elkaar lijkende cultivars de gezamenlijke aanduiding 'Group'. Afwijkende vormen kunnen dan weer worden benoemd zoals: 'Robin Hill'. In ieder geval het zijn allemaal heel bruikbare planten met waardevol diep mat purper blad. Purperascens is vooral een bladplant, ze bloeit zelden en nooit echt rijk.

Prima voor keuken gebruik ook.

hoog 50 cm plaats zon
sier, snijbloem, cottageplant, inheems

Diep donker paarsblauw en explosief bloeiend in juni. Kan daarna nog tot november wat af en aan nabloeien.

Knippen stimuleert de herbloei wat minder bij deze. Maar baat het niet dan schaadt het ook niet.

hoog 120 cm plaats zon, droog
sier, eetbare bloem, snijbloem

Salvia ringens is een half verhoutende plant uit de Balkan waar ze tussen 500 en 1300 meter groeit. Op de berg Olympus komt ze voor tot 1900 meter.
Ze heeft gelobt blad en tot 60 cm lange bloeistengels met tot 4 cm grote bloemen.

Om bij ons goed door de winter te komen heeft ze doorlatende grond nodig.

Salie die naar de Goden reikt.

hoog 100 cm plaats zon, kalk
sier, eetbare bloemen, snijbloem, rariteit

Het speervormige blad is in het voorjaar donker purper en komt als een pijl uit de grond. De diep blauwe bloemen zijn heel sprekend. Ze vormt rijk en lang bloeiende grote pollen. Knip eventueel af en toe wat uitgebloeide aren weg.

Een van onze allereerste Salvia soorten, mede grondlegger van mijn liefde voor het geslacht.

Ze is prima winterhard.