hoog 35 cm plaats zon, droog
sier, geur, bodembedekker, bijenplant, mediterraan

Dat is gek, iedereen heeft het over Geranium 'Pinki Pinks', maar deze fabuleuze nieuwigheid is overduidelijk een Pelargonium. En die heten in de volksmond inderdaad geranium.
Het is een beetje een rotsplantje met hele kleine fijne bloemetjes over een lange periode.
Pelargonium zijn meestal vorstgevoelig maar ook vaak erg robuust. Mag in pot, maar deze kan op een iets beschutte plek gewoon in de volle grond.
Aangenaam geurend blad ook.

hoog 120 cm plaats droog, zonnig
sier, geur mediterraan

Wollige bloemkelken aan lange aren, heerlijk zilver grijze stengels en blad.
In het voorjaar knip je ze diep terug; verder geen omkijken naar en gegarandeerd een eindeloos lang bloemenfeest in het najaar.
Ze komen van de ijskoude steppes in de Kaukasus, maar doen het ook voortreffelijk in heet zuid Frankrijk.
Maak je dus geen zorgen als iemand beweert dat deze een beetje bang wordt van vorst.

Onzin: Dit is Genghis Khan lavendel.

hoog 90 cm plaats droog, zonnig
sier, geur mediterraan

De dwergvorm van 'Blue Spire'. Deze dingen komen uit de Mongoolse stenige steppe waar ze samen met Eremurus staan. Ze hebben dus niets nodig behalve zon. Kou deert ze ook niet.
Diep snoeien in het voorjaar.

Deze zilveren droom, samen met Echinacea en Verbena, vormt sinds 2010 de ruggengraat van onze prairie border.

hoog 50 cm plaats droog, zonnig
sier, geur mediterraan, bladsier

Peter Catt van Liss Forest Nursery, Hampshire, Groot-Brittannië is de uitvinder van de beste Russische salie tot nu toe: 'Lacey Blue' en in 2012 introduceerde hij 'Silvery Blue'.

Nog ietsje lager en dus steviger maar vooral vanwege het zeer zilveren blad een opwindende introductie.

Ze zijn allemaal prima winterhard en geurig.

Zilveren Djengis Khan lavendel.

hoog 60 cm plaats droog, zonnig
sier, geur mediterraan

Extra zilver blad en zeer rijke volle bloei kenmerken deze recente dwergvorm gevonden tussen zaailingen van 'Blue Spire'.

Knippen zorgt voor herbloei. Maar doe dat in ieder geval elk voorjaar.

Goed voor een zilveren medaille op Plantarium 2009.

Deze heeft de fijnste wollige bloemen.

hoog 80 cm plaats zon, halfschaduw, kalk
sier, snijbloem, bijen- vlinderplant, bladsier, textuur

Vanwege hun textuur die zo fijn combineert met Lamiaceae zoals Salvia en omdat insecten er zo veel baat bij hebben kijken we als jaren uit naar schermbloemigen die binnen ons sortiment passen.

Deze meesterwortel uit de Italiaanse Alpen en de Balkan is een recente toevoeging. Ze heeft fijn geveerd blad en losse schermen die verkleuren van zacht roze naar wit. Ook in zaad zien ze er nog aardig uit.

hoog 80 cm plaats zon
mediterraan, bladhoudend, bloeiende heester, geur, bijenplant

De bijzondere kleur bedankt deze Phlomis aan haar kruisingsouders. (P. purpurea x P. crinita) Phlomis laat zich maar moeilijk stekken. De meeste worden daarom gezaaid. Bij deze kan dat helaas niet. Zoals je ziet is het stekken gelukt. Massaal zullen we haar helaas nooit aan kunnen bieden.
Ze staat al jaren in onze tuin. In strenge winters vriest ze tot de grond terug om in het voorjaar weer uit te lopen. In dat geval bloeit ze niet in het voorjaar, maar in het najaar.

hoog 100 cm plaats zon
mediterraan, bladhoudend, bloeiende heester, geur, bijenplant

Eindelijk is ze er: De ideale Phlomis kruising (P. purpurea x P. italica), een fantastische tuinvondst van Joan Pere. Beide ouders zijn goed winterhard en bijzonder van kleur.
Het blad is langwerpig als bij P. italica en heeft ook die licht, grijs-groene, bijna kaki kleur. De bloemen zijn ouderwets roze. Een beetje normale winters houdt ze haar blad en bloeit vroeg. Bij strenge vorst kan ze bovengronds bevriezen. Knip haar dan diep terug. Ze loop snel weer uit en bloeit dan in het najaar.

hoog 130 cm plaats zon, droog
bladhoudend, mediterraan, geur, sier, bodembedekker

Een goed winterharde struikvorm met grijs blad en oker gele bloemen.

Dit wordt een bladhoudende wat op Salie lijkende grote struik met prachtig grijs blad.

Prima winterhard.

Snoei ze alleen als het echt nodig is. En de uitgebloeide bloemen natuurlijk.

hoog 100 cm plaats zon, droog
mediterraan, bergplant, bladsier, bijenplant

Voor het eerst ingevoerd in 1999. Nu eindelijk in productie. Kweken is een kwestie van geduld.
Een van de meest spectaculaire Phlomis die ik ken, hoog uit de bergen van Marokko.
We hebben haar jaren lang getest en ook wel eens verloren. Nu hebben we denk ik de slag te pakken.
Gigantisch blad en lange stengels met reusachtige zacht roze bloemen.
Grijp je kans zo lang de voorraad strekt.

hoog 100 cm plaats zon, halfschaduw
mediterrane plant, geur

Phlomis russeliana mag in geen enkele tuin met mediterrane aspiraties ontbreken. De crème gele bloemen in etages maken veel indruk. Het is een warmte uitstralende plant met groot olijfgroen wollig blad. Dat blad heeft bovendien een sterk onkruid werende werking.

Kruidachtig en half-bladhoudend. Best in de zon. Prima winterhard.

hoog 160 cm plaats zon
mediterraan, sier, bijenplant

Deze wordt wel verward met Phlomis russeliana, Het zijn beide kruidachtige, dus niet verhoutende soorten, maar deze is subtieler van kleur en veel hoger. De verfijnde combinatie van groen-grijs wollig blad met zacht roze met beige bloemen vind ik heel aangenaam. Het is mede vanwege haar hoogte een indrukwekkende plant die soms zelfs de 2m haalt.
Ze is prima winterhard en half bladhoudend.

Turkse salie, uit Griekenland.

hoog 150 cm plaats zon, droog
sier, snijbloem

Architectuur van het stoerdere, rechtovereind staande soort.

Etage na etage lieflijk roze bloemen aan donkere stelen.

Makkelijk, maar desondanks meer iets voor de gevorderde tuinier omdat die inziet hoe slecht hij zonder deze kan.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Een heerlijke diep blauwe kleur heeft deze plat groeiende vorm met licht gebogen takken.

De kruipende vormen, zoals daze bloeien veel rijker en ook vaak al voor de winter.

Daar staat tegenover dat ze misschien iets vorstgevoeliger lijken te zijn.

Ideaal voor een hoge pot waarin ze elegant over kunnen hangen.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Een van mijn favoriete kruipende rozemarijnen omdat we er lang geleden zo'n heerlijke pot vol van hadden.

Zo'n pot overwinter je het beste in de koude kas.

De geurige takken worden zo'n 30 tot 40 cm lang en staan breed uit tot ze gaan hangen.

Het dauw van de zee dat als blauwe regen over de rand van je pot stroomt.

hoog 80 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

'Boule' was een van mijn eerste kruipende rozemarijnen, zo'n 25 jaar geleden gevonden in Zuid Frankrijk.

Lijkt qua diep blauwe kleur sterk op 'Corsican Blue' maar met een iets andere groeiwijze.

Haar takken zijn gebogen en het jonge hout is grijzig wit waardoor ze een regelmatige grijze bol vormt.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Kruipende vorm die tot een meter lang en breed kan worden.

Zeer volle bossige plant met fijne naalden die snel een pot vult.

Fantastisch die enorme watervallen van rozemarijn zoals je ze in zuid Frankrijk ziet. Bij ons doe je dat beter in pot.

hoog 180 cm plaats zon
mediterraan, bladhoudend, geur, bijen- vlinderplant, keukenkruid

Jaren geleden vonden we deze wit bloeiende sterk opgaand groeiende rozemarijn op 1100 meter hoogte in de Sierra de Segur. De plant stond met haar voeten in de 'rode beek' en een beetje tussen het struikgewas. Niet echt een plek voor rozemarijn, dus interessant.

Ze bloeit hier elke winter rijk. De bloemen zijn wit met een paarsblauw honingmerkje.

Deze is geweldig, niet alleen vanwege de herinneringen aan die prachtige plek.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Nog een kruipende vorm met fijn krullende takjes, korte naalden en metaal blauwe bloemen.

Prima voor de keuken en zeer leuk in pot.

Kruipende vormen zijn, ik zeg het nog maar een keer, wat minder winterhard dan opgaande. Maar je kunt het altijd proberen ze buiten te laten overwinteren.

hoog 120 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Meneer E. A. Bowles aka 'Cherry' de kersengek. (We komen hem hier wel vaker tegen.) heeft deze niet al te serieus geselecteerde kloon van een 'gewone' rozemarijn naar Euphemia Jessop vernoemd.
Het blad is grijzig groen en ze heeft kleine metaalblauwe bloemen.

Iets winterharder dan de meeste.

Een terecht bekroonde cultivar voor tuin en keuken.

hoog 240 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Makkelijk te herkennen aan het dik vlezig donkergroen recht afstaande blad en de streng opgaande groeiwijze. Wellicht de hoogste die er is. Maar je kunt ze natuurlijk op elke gewenste hoogte terugsnoeien. Bloemen heerlijk helder metaal blauw.

Net als de rest niet echt volledig winterhard -12oC levert duidelijk problemen op. 'Tuscan Blue' werd voor 1948 door W. Arnold Foster uit Toscane geïntroduceerd.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Deze kruipende vorm groeit vrij snel kronkelend omlaag en bloeit rijk in voor en najaar.
Vorstbestendig tot zeker -10o C. Bij strengere vorst luchtig afdekken. Dat is jarenlang niet nodig geweest tot de winter van 2009 een einde aan de droom maakte. In 2013 hebben we de draad weer opgepakt met een winter die ze allemaal moeiteloos overleefden.

Worden het nu weer van die lekker grote struiken?

hoog 120 cm plaats zon, doorlatend kalk
sier, mediterraan, keukenkruid, bijenplant

Deze vermoedelijke kruising van Salvia fruticosa x interrupta is een van mijn beste vondsten van de afgelopen jaren.
Ze lijkt op echte salie qua geur en uiterlijk en is ook bladhoudend maar ze bloeit zeer uitbundig en lang met spectaculaire grote bloemen aan donkere stengels.
Knippen zorgt voor herbloei in het najaar.
Winterhardheid was een beetje zorg voor deze nieuwe favoriet, maar ze heeft al een winter glansrijk in de volle grond overleefd.

hoog 50 cm plaats zon
sier, bijen-, vlinderplant, border, mediterraan

Hier verheugen we ons al een tijdje op. Nu die leuke tweekleurige bloemen op de foto's ergens in de Himalaya van Salvia hians niet waar blijken te worden gemaakt kunnen we ons hier prima mee troosten.

'Azure Snow' is een makkelijke, goed winterharde plant. Net als veel andere Salvia kan ze als je ze in de zomer terug knipt herbloeien.

hoog 70 cm plaats zon, droog
sier, eetbare bloem, bijenplant, bladsier

De belangrijkste sierwaarde vormen de prachtige grote zwaar grijs-behaarde rozetten. Het tweede jaar wordt het blad wat minder grijs en verschijnen er stengels met grote witte bloemen. Gertrud Jekyll adviseerde de bloeistengel weg te knippen om het grijze rozet te houden. Maar dat is onzin. De bloemen zijn al even fabuleus als het blad
Ze gedraagt zich bij ons meestal als tweejarige, maar kan volgens sommigen tot 30 jaar oud worden.