hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Een heerlijke diep blauwe kleur heeft deze plat groeiende vorm met licht gebogen takken.

De kruipende vormen, zoals daze bloeien veel rijker en ook vaak al voor de winter.

Daar staat tegenover dat ze misschien iets vorstgevoeliger lijken te zijn.

Ideaal voor een hoge pot waarin ze elegant over kunnen hangen.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Een van mijn favoriete kruipende rozemarijnen omdat we er lang geleden zo'n heerlijke pot vol van hadden.

Zo'n pot overwinter je het beste in de koude kas.

De geurige takken worden zo'n 30 tot 40 cm lang en staan breed uit tot ze gaan hangen.

Het dauw van de zee dat als blauwe regen over de rand van je pot stroomt.

hoog 80 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

'Boule' was een van mijn eerste kruipende rozemarijnen, zo'n 25 jaar geleden gevonden in Zuid Frankrijk.

Lijkt qua diep blauwe kleur sterk op 'Corsican Blue' maar met een iets andere groeiwijze.

Haar takken zijn gebogen en het jonge hout is grijzig wit waardoor ze een regelmatige grijze bol vormt.

hoog 40 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

'Corsican Blue' heeft aristocratisch donkerblauwe, grote bloemen aan golvende takken en groot donkergroen bol blad. Mooi in kuip, maar dan bij strenge vorst binnenhalen. Origineel een introductie van Jackmans uit Woking in Surrey. De plant kreeg als Rosmarinus corsicus een AGM in 1946 en wordt beschreven als opgaand met korte zijtakken en small glimmend donker groen blad en vroeg bloeiend.

Boogjes blauwe geurigheid.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Kruipende vorm die tot een meter lang en breed kan worden.

Zeer volle bossige plant met fijne naalden die snel een pot vult.

Fantastisch die enorme watervallen van rozemarijn zoals je ze in zuid Frankrijk ziet. Bij ons doe je dat beter in pot.

hoog 180 cm plaats zon
mediterraan, bladhoudend, geur, bijen- vlinderplant, keukenkruid

Jaren geleden vonden we deze wit bloeiende sterk opgaand groeiende rozemarijn op 1100 meter hoogte in de Sierra de Segur. De plant stond met haar voeten in de 'rode beek' en een beetje tussen het struikgewas. Niet echt een plek voor rozemarijn, dus interessant.

Ze bloeit hier elke winter rijk. De bloemen zijn wit met een paarsblauw honingmerkje.

Deze is geweldig, niet alleen vanwege de herinneringen aan die prachtige plek.

hoog 100 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

De meest aromatische rozemarijn die we kennen. De takken zijn in de zomer plakkerig van de hars. Snelgroeiend stijf recht omhoog en daarna onder eigen gewicht soms doorbuigend.

Misschien iets vorst gevoeliger dan de meeste opgaande.

De plakkerigste en geurigste.

hoog 120 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend, bijenplant

'Rex' is een krachtig groeiende opgaande rozemarijn.

Hoewel opgaand toch makkelijk bloeiend met vrij donkere violet-blauwe bloemen.

Een echt productieras.

Af en toe in het voorjaar diep terugsnoeien houdt de plant vitaal en vol.

hoog 240 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Makkelijk te herkennen aan het dik vlezig donkergroen recht afstaande blad en de streng opgaande groeiwijze. Wellicht de hoogste die er is. Maar je kunt ze natuurlijk op elke gewenste hoogte terugsnoeien. Bloemen heerlijk helder metaal blauw.

Net als de rest niet echt volledig winterhard -12oC levert duidelijk problemen op. 'Tuscan Blue' werd voor 1948 door W. Arnold Foster uit Toscane geïntroduceerd.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Deze kruipende vorm groeit vrij snel kronkelend omlaag en bloeit rijk in voor en najaar.
Vorstbestendig tot zeker -10o C. Bij strengere vorst luchtig afdekken. Dat is jarenlang niet nodig geweest tot de winter van 2009 een einde aan de droom maakte. In 2013 hebben we de draad weer opgepakt met een winter die ze allemaal moeiteloos overleefden.

Worden het nu weer van die lekker grote struiken?

hoog 50 cm plaats zon
sier, bijen-, vlinderplant, border, mediterraan

Hier verheugen we ons al een tijdje op. Nu die leuke tweekleurige bloemen op de foto's ergens in de Himalaya van Salvia hians niet waar blijken te worden gemaakt kunnen we ons hier prima mee troosten.

'Azure Snow' is een makkelijke, goed winterharde plant. Net als veel andere Salvia kan ze als je ze in de zomer terug knipt herbloeien.

hoog 70 cm plaats zon, droog
sier, eetbare bloem, bijenplant, bladsier

De belangrijkste sierwaarde vormen de prachtige grote zwaar grijs-behaarde rozetten. Het tweede jaar wordt het blad wat minder grijs en verschijnen er stengels met grote witte bloemen. Gertrud Jekyll adviseerde de bloeistengel weg te knippen om het grijze rozet te houden. Maar dat is onzin. De bloemen zijn al even fabuleus als het blad
Ze gedraagt zich bij ons meestal als tweejarige, maar kan volgens sommigen tot 30 jaar oud worden.

hoog 60 cm plaats zon, droog, kalk
keukenkruid, sier, eetbare bloem, geur, bladhoudend

Net als sommige Franse tijmen heeft Spaanse Salie dat grote beetje extra warmte in de geur.
Salvia lavandulifolia bloeit rijker dan Salvia officinalis, heeft smaller blad en is veel aromatischer, licht mentholachtig met een vleugje Eucalyptus. Verder lijken ze in alles op elkaar.

Alleen al voor de bloemen moet je deze planten, en dan ook nog voor je keuken.

hoog 60 cm plaats zon, halfschaduw, doorlatend
sier, snijbloem, bijen-, vlinderplant

Een leuke natuurlijke soort uit Turkije, dus hier ook prima winterhard.
Bloei in kranjes uit purperrode knoppen aan puperrode stengels.
De Turkse variant op de bij ons inheemse Salvia verticillata.
Nikolaus Joseph von Jacquin gaf de plant deze naam in 1773, verwijzend naar het raapvormige blad.

'Turnip sage' dus.

hoog 40 cm plaats zon, kalk
keuken, sier, eetbare bloem, bladhoudende heester, geur, mediterraan, medicinaal

'Berggarten' is een lage, breed uitgroeiende cultivar met dik grijs-viltig reuzenblad. In goede tijden, als het in het voorjaar lekker doorgroeit, is het zo groot als spinazieblad. Snelgroeiend en zeer sterk. Het is een van de cultivars van Salvia officinalis die ook goed grondscheuten maken waardoor ze snoei goed verdraagt. Bloemen maakt 'Berggarten' slechts sporadisch.

Even de door de olijfolie en in de oven krokant laten worden voor over de sla.

plaats zon, kalk
keuken, blad sier, eetbare bloem, bladhoudende heester, geur, mediterraan, medicinaal

Heel leuk en opmerkelijk, deze zeldzame vorm met een sterk gekroeste bladrand en licht grijs blad.

Teruggevonden in Hongarije in de tuin van vrienden die hem van mij hadden.

Gebruik ze ook in je tomatensus!

hoog 60 cm plaats zon, kalk
keuken, sier, eetbare bloem, bladhoudende heester, geur, mediterraan, medicinaal

Volgens mij is dit Salvia lavandulifolia. Ook na discussie met de vinder en naamgever Dr. Hans Simon, die veel respect verdient, blijf ik daarbij. We zijn samen met de zaklamp de donkere tuin van conferentieoord Grünberg in getogen om het te verifiëren.

Net als Salvia lavandulifolia dus: Heerlijk van geur en prima voor culinaire toepassing.

Je kunt beide zonder zaklamp bewonderen in onze lange zonnige salieborder.

hoog 60 cm plaats zon, kalk
keuken, blad sier, eetbare bloem, bladhoudende heester, geur, mediterraan, medicinaal

Een goede productieve keuken salie.
Dik vlezig grijs blad dat wat groter en dikker is dan bij de meeste salie, maar niet zo groot als bij 'Berggarten' en 'Foglia Large'.
Zeer goed van smaak hoewel wat mild voor mijn doen.
Lekker ook om te roosteren tot krokante salie blaadjes voor over de salade of als 'croutons' voor op je soep.
Een van de beste voor beroepskeukensaliekwekers.

hoog 40 cm plaats zon, kalk
keuken, blad sier, eetbare bloem, bladhoudende heester, geur, mediterraan, medicinaal

Een bontbladige klassieker met romig geelgroen gevlekt blad. Ze wordt gemakkelijk mooi gevonden als randbeplanting langs een zonnig pad.

Ook prima geschikt voor keuken gebruik. Misschien iets zachter van smaak dan de gemiddelde gewone salie.

Meer een bladplant dan een bloeier.

hoog 50 cm plaats zon, kalk
keuken, sier, eetbare bloem, bladhoudende heester, geur, mediterraan, medicinaal

Een hele fijne sterke cultivar en nette plant met groot donkergrijs blad dat ook intact blijft bij ongunstig weer.

De bloemknoppen zijn roodachtig en steken daardoor scherp af tegen het grijze blad.

Bijzonder sterk en goed voor tuin en keuken.

hoog 50 cm plaats zon, kalk, droog
keukenkruid, geneeskruid, sier, eetbare bloem, geur, bladhoudende heester, Mediterraan, bijenplant

Wit bloeiende salie is een compacte plant, iets minder hoog dan de rest.
Niet alleen erg aantrekkelijk, maar ook heel lekker voor bij de pasta.

Ze bloeit zeer rijk en lang en als de bloemetjes zijn uitgevallen blijven de groen160-gele calyxen nog lang sierlijk.

Je snoeit ze na de bloei (geduld, het houdt een keer op) diep terug, dan blijven ze lekker vol.

hoog 50 cm plaats zon
sier, snijbloem, cottageplant, inheems

Diep donker paarsblauw en explosief bloeiend in juni. Kan daarna nog tot november wat af en aan nabloeien.

Knippen stimuleert de herbloei wat minder bij deze. Maar baat het niet dan schaadt het ook niet.

hoog 120 cm plaats zon, droog
sier, eetbare bloem, snijbloem

Salvia ringens is een half verhoutende plant uit de Balkan waar ze tussen 500 en 1300 meter groeit. Op de berg Olympus komt ze voor tot 1900 meter.
Ze heeft gelobt blad en tot 60 cm lange bloeistengels met tot 4 cm grote bloemen.

Om bij ons goed door de winter te komen heeft ze doorlatende grond nodig.

Salie die naar de Goden reikt.

hoog 50 cm plaats zon, droog
geur, mediterrane plant, bladhoudende heester, sier

Zilvergrijs en goed bolvormend.

Niet te onderscheiden van 'Edward Bowles'

Mogelijk dus dezelfde plant met twee namen.

Heerlijk roomgele bloemen en zilver blad.

hoog 60 cm plaats zon, droog
geur, mediterrane plant, bladhoudende heester, sier

Santolina vormt van die heerlijke grijze bollen. Ik vind ze fantastisch als afwisseling tussen lavendel. Als je ze in het voorjaar snoeit worden ze lekker strak maar mis je de bloemen. Snoei dus liever na de bloei.

'Sulphurea' heeft zacht gele bloemen en fijn grijs-groen blad. Ze is gevonden in Italië.

Santolina verdraagt droogte goed maar ook een natte winter overleven ze meestal prima.